Ánh nắng buổi sớm ở Quảng Ngãi xuyên qua ô cửa sổ, rọi vào căn bếp nhỏ, nơi tôi, Thu, đang cặm cụi chuẩn bị bữa sáng cho gia đình. Hơn năm năm làm dâu, tôi đã quen với nhịp sống này, với những công việc không tên, với những lời nói bóng gió của mẹ chồng, bà Hồng. Bà là một người phụ nữ sắc sảo, tính toán đến từng đồng, và luôn có vẻ khinh thường tôi, một cô con dâu xuất thân từ gia đình nông thôn nghèo khó. Tôi, trái ngược với bà, luôn chọn cách nhẫn nhịn, im lặng. Tôi tin rằng, sự chịu đựng sẽ mang lại bình yên cho gia đình, sẽ khiến mọi chuyện tốt đẹp hơn.
Nhưng có lẽ, sự nhẫn nhịn của tôi lại bị bà coi là nhu nhược, là chấp nhận mọi sự sắp đặt của bà. Đã bao nhiêu lần, những lời nói cay nghiệt của bà như mũi dao đâm vào tim tôi, nhưng tôi vẫn cố gắng nén lại, nuốt nước mắt vào trong. Tôi nghĩ, mình là phận làm dâu, phải biết trên dưới, phải biết giữ gìn hòa khí gia đình.
.png)
Vào một buổi sáng, khi tôi đang dọn dẹp nhà cửa, bà Hồng bước ra, vẻ mặt bà đầy vẻ hớn hở. Bà gọi mời mười người bạn trong hội hưu trí của bà đến nhà ăn cơm trưa. Bà muốn tổ chức một buổi tiệc nhỏ để khoe khoang về sự giàu có của gia đình, về sự thành đạt của các con. Bà gọi tôi – chị Thu – ra dặn dò: "Hôm nay mẹ mời mấy người bạn, con đi chợ nấu giúp mẹ mâm cơm ngon ngon nha." Giọng bà không có một chút gì là nhờ vả, mà là một lời ra lệnh.
Nói rồi, bà rút trong túi ra tờ 50 nghìn đồng nhàu nát, dí vào tay tôi: "Cầm đi. Mua gì thì mua, khỏi bày vẽ tốn kém. Mẹ chỉ có ngần này." Tôi nhìn tờ tiền cũ kỹ trong tay, lòng tôi trào lên một cảm giác chua chát. 50 nghìn đồng? Để đãi mười vị khách? Bà đang thách thức tôi, hay bà đang cố tình làm bẽ mặt tôi?
Khi tôi cúi đầu "Dạ" khẽ, bà Hồng liếc xéo tôi, ánh mắt bà đầy vẻ khinh miệt. Bà buông lời cay nghiệt, như một cái tát vào mặt tôi: "Đừng có mặt nặng mày nhẹ. Nhà này là của tao. Muốn ăn gì sang thì tự bỏ tiền túi ra mà mua." Tôi không nói gì, chỉ lặng lẽ xách giỏ đi chợ. Nhưng lần này, trong lòng tôi đã nhen lên một suy nghĩ khác, một suy nghĩ mà tôi chưa từng dám nghĩ đến trước đây. Mấy năm nay, tôi chịu đựng đủ rồi, hôm nay tôi sẽ để mọi người thấy rõ bộ mặt thật của mẹ chồng, và để bà hiểu rằng, sự khinh thường sẽ không bao giờ mua được sự tôn trọng.
Ra đến chợ, tôi không đi đến hàng thịt tươi ngon như mọi khi. Thay vào đó, tôi ghé hàng thịt quen, mua một ít xương gà vụn rẻ tiền, những miếng xương còn sót lại sau khi lọc thịt. Rồi tôi qua hàng rau, chọn mấy bó cải rẻ nhất, vài cọng hành héo úa. Tôi mua dư một chút, tổng cộng cũng chỉ hết 35 nghìn. Còn lại 15 nghìn, tôi ghé mua thêm một bìa đậu phụ.
Trên đường về, tôi đi ngang qua một siêu thị mini. Bất ngờ, tôi dừng lại. Một ý nghĩ táo bạo lóe lên trong đầu tôi. Tôi vào siêu thị, không ngần ngại quẹt thẻ mua thêm một túi trái cây nhập khẩu tươi ngon, một hộp bánh ngọt cao cấp với những chiếc bánh được trang trí tinh xảo, vài lon nước yến bổ dưỡng, tổng cộng gần 1 triệu rưỡi. Tiền này là tiền tôi dành dụm được từ những lần đi làm thêm, từ những đồng tiền lẻ mà tôi chắt chiu.
Về đến nhà, tôi cất túi siêu thị vào tủ riêng trong phòng, khóa cẩn thận. Tôi chỉ mang ra xương gà, rau cải và đậu phụ mà tôi đã mua bằng 50 nghìn của mẹ chồng. Tôi bắt tay vào nấu nướng, cố ý nêm nhạt, trình bày xơ sài, đĩa rau còn vương gốc già, canh thì lợ lợ nước, đậu phụ kho nhạt toẹt, không chút hương vị. Tôi muốn bữa cơm này phải thật sự "nhà quê", thật sự đúng với số tiền mà bà Hồng đã đưa.
Trong khi nấu nướng, tôi cảm thấy một sự hồi hộp xen lẫn một chút lo lắng. Tôi biết mình đang làm một việc mà chưa từng làm trước đây. Liệu mọi chuyện có đi đúng như tôi đã dự tính? Liệu mẹ chồng tôi có nhận ra ý đồ của tôi? Và liệu tôi có phải đối mặt với một cơn thịnh nộ khác của bà? Nhưng rồi, tôi lại nghĩ đến những năm tháng tôi đã phải chịu đựng, những lời nói cay nghiệt mà bà đã dành cho tôi. Tôi tự nhủ, đã đến lúc phải thay đổi.
Đến trưa, mười người bạn của bà Hồng đã đến. Tiếng cười nói rôm rả vang khắp căn nhà. Bà Hồng nở một nụ cười rạng rỡ, khoe khoang về sự giàu có của gia đình. Bà cười lớn: "Nay mời các bác ăn bữa cơm nhà quê, cây nhà lá vườn thôi. Mấy đứa nhỏ bận rộn nên con dâu tôi nó nấu đại thôi." Giọng bà cố ý nhấn mạnh từ "nhà quê", như muốn ám chỉ sự tầm thường của tôi.
Tôi lặng lẽ bưng mâm cơm lên. Mười đôi mắt đổ dồn về phía mâm cơm. Trên bàn, chỉ có đĩa rau luộc nhạt phèo, bát canh xương gà toàn xương cổ lẫn ít cải, và đĩa đậu phụ kho nước trong veo. Không có một món mặn nào khác, không có một chút gì gọi là "thịnh soạn".
Những người bạn của bà Hồng nhìn nhau ái ngại. Một bác hỏi nhỏ, giọng đầy vẻ khó hiểu: "Bà Hồng, nhà bà làm ăn khấm khá lắm mà, nay đãi tụi tôi thế này à?" Khuôn mặt bà Hồng nóng bừng, đỏ ửng. Bà quay sang tôi, gắt khẽ, giọng bà đầy sự tức giận và xấu hổ: "Thu, sao mâm cơm lèo tèo vậy? Mẹ đưa tiền cho con rồi mà?"
Tôi mỉm cười, một nụ cười nhẹ bẫng nhưng đầy ẩn ý. Tôi nói rõ ràng, rành mạch từng lời, giọng tôi bình thản như không có chuyện gì xảy ra: "Dạ, mẹ đưa con 50 nghìn. Con đã mua xương gà vụn, rau rẻ, đậu phụ hết 50 nghìn đó mẹ. Con vẫn giữ hóa đơn đây." Tôi rút tờ giấy ghi tay từ hàng rau đưa ra, trên đó ghi rõ từng món đồ tôi đã mua và số tiền. "Mẹ nói tiết kiệm, con đâu dám tự ý bỏ thêm."
Bà Hồng đứng hình. Khuôn mặt bà trắng bệch, đôi mắt bà trợn trừng nhìn tôi, như thể không thể tin vào tai mình. Khách thì xì xào, bàn tán. Một bác bĩu môi, ánh mắt đầy vẻ khinh thường: "Thế này mà cũng mời khách? Thôi khỏi ăn. Chị Thu, lấy cho tôi cốc nước lọc thôi cũng được." Lời nói của vị khách như một nhát dao đâm thẳng vào lòng tự trọng của bà Hồng.
Nhìn vẻ mặt xấu hổ của mẹ chồng, tôi khẽ cúi xuống, nở một nụ cười bí ẩn. Tim tôi đập nhanh hơn, nhưng tôi cảm thấy một sự hả hê khó tả. Đây là giây phút mà tôi đã chờ đợi bấy lâu nay. Tôi quay người, đi thẳng vào phòng, nơi tôi đã cất giữ "bí mật" của mình.
Tôi mang ra túi trái cây nhập khẩu tươi ngon, hộp bánh ngọt cao cấp được trang trí tỉ mỉ, và những lon nước yến bổ dưỡng, đặt lên bàn khách. Tôi nói rõ ràng, giọng tôi vang lên tự tin và rành mạch: "Thật ra con cũng có chuẩn bị chút quà biếu các bác, nhưng đây là tiền con dành dụm đi làm thêm suốt tuần qua. Mời các bác dùng cho vui ạ."
Những người bạn của bà Hồng đều bất ngờ. Họ vỗ tay rôm rả, khen tôi khéo léo, chu đáo, đảm đang, giỏi giang. Họ vừa ăn bánh ngọt vừa thưởng thức trái cây, vừa uống nước yến. Ai cũng cảm động và khen tôi "cao thượng", "hiểu chuyện". Tôi nhìn họ, nhìn những nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt họ, lòng tôi thấy nhẹ bẫng.
Còn bà Hồng, mặt bà tái mét, môi bà run lên bần bật. Bà không thể nói được một lời nào. Bữa tiệc kết thúc trong sự im lặng đáng sợ của bà. Khi tiễn khách ra cổng, bà cố nở nụ cười gượng gạo, nhưng ánh mắt bà đầy cay cú, hằn học. Trong lòng, bà thầm nghĩ hôm nay mình đã bị con dâu "trả thù" một vố đau. Đau không phải vì bị cãi lại, mà vì bị lật mặt trước bao nhiêu người, bị làm bẽ mặt một cách công khai.
Tối hôm đó, chồng tôi, anh Hưng, đi làm về. Anh nghe kể lại chuyện, chỉ nhìn tôi, thở dài. Anh biết, bao năm nay tôi đã nhẫn nhịn đủ rồi. Lần này, tôi chọn cách trả thù nhẹ nhàng nhưng sâu cay, để bà Hồng hiểu rằng, đồng tiền không mua được lòng người, và sự khinh rẻ không bao giờ khiến ai phục tùng mãi mãi.
Anh ấy ôm tôi vào lòng, giọng anh ấy đầy sự ân hận: "Anh xin lỗi em. Anh đã không đứng về phía em. Anh đã để em phải chịu đựng quá nhiều." Tôi dựa vào vai anh, nước mắt tôi lăn dài. Không phải nước mắt của sự tủi thân, mà là nước mắt của sự nhẹ nhõm, của sự giải thoát.
Vài ngày sau, khi mọi chuyện đã lắng xuống, bố chồng tôi, ông Bình, bất ngờ gọi tôi ra nói chuyện riêng. Ông ấy nhìn tôi, ánh mắt ông ấy đầy sự lo lắng và một chút buồn bã. Ông nói: "Thu à, con có thể tha thứ cho mẹ chồng con không? Bà ấy cũng có nỗi khổ riêng."
Ông Bình kể cho tôi nghe về cuộc đời của bà Hồng, một bí mật mà không ai trong gia đình biết. Bà Hồng sinh ra trong một gia đình nghèo khó, mồ côi cha mẹ từ nhỏ. Bà ấy phải tự bươn chải để kiếm sống, phải chịu đựng rất nhiều sự khinh thường từ những người xung quanh vì nghèo khó. Bà ấy đã từng bị một người họ hàng giàu có sỉ nhục, nói rằng bà ấy không xứng đáng được sống trong ngôi nhà đó, và bà ấy đã thề rằng, sau này, bà ấy sẽ phải trở nên giàu có, để không bị ai khinh thường nữa.
Ông Bình cũng kể rằng, bà Hồng đã phải làm việc cật lực, chắt chiu từng đồng để xây dựng nên gia sản này. Bà ấy đã phải chịu đựng rất nhiều vất vả, gian khổ. Ông ấy nói, bà ấy không phải là người xấu, bà ấy chỉ là một người đàn bà đã từng bị tổn thương sâu sắc, và bà ấy luôn ám ảnh về việc phải bảo vệ tài sản, để con cái không phải chịu cảnh nghèo khó như bà ấy.
Tôi nghe những lời đó, lòng tôi dâng trào sự xót xa. Tôi nhận ra rằng, đằng sau vẻ ngoài khắc nghiệt, mẹ chồng tôi cũng có một trái tim đầy vết sẹo, và bà ấy chỉ đang cố gắng bảo vệ những gì bà ấy đã cố gắng xây dựng.
Sau khi biết được sự thật về mẹ chồng, tôi quyết định sẽ tìm cách hàn gắn lại mối quan hệ với bà. Tôi muốn bà biết rằng, tôi đã hiểu được tấm lòng của bà.
Một buổi tối, khi tôi đang dọn dẹp phòng khách, tôi bất ngờ tìm thấy một chiếc hộp gỗ cũ kỹ dưới đáy tủ. Trong hộp có một bức thư đã ngả vàng, và một vài tấm ảnh cũ. Đó là bức thư mà bà Hồng đã viết cho người chồng đã khuất của bà.
Trong thư, bà Hồng kể về những nỗi lo lắng của bà về tương lai của các con. Bà nói rằng, bà sợ rằng, nếu bà ấy không cứng rắn, các con sẽ không biết trân trọng những gì mình đang có, sẽ tiêu xài hoang phí, và sẽ không thể giữ được cơ nghiệp mà bà ấy đã cố gắng xây dựng. Bà ấy cũng thú nhận rằng, bà ấy sợ mất các con, sợ các con sẽ không còn yêu thương bà ấy nếu bà ấy không có tiền bạc, không có tài sản.
Tôi đọc bức thư, nước mắt tôi lăn dài. Tôi hiểu rằng, mẹ chồng tôi không phải là người tham lam, mà bà ấy chỉ là một người mẹ yêu thương con cái một cách mù quáng, một người mẹ luôn lo lắng về tương lai của các con.
Sáng hôm sau, tôi đã nói chuyện thẳng thắn với mẹ chồng tôi. Tôi ôm bà ấy vào lòng, nước mắt tôi lăn dài. Tôi nói: "Mẹ ơi, con xin lỗi. Con đã hiểu lầm mẹ. Con cảm ơn mẹ vì tất cả những gì mẹ đã làm cho gia đình mình."
Mẹ chồng tôi cũng ôm tôi thật chặt, bà ấy khóc nức nở. Bà nói: "Mẹ cũng xin lỗi con, Thu. Mẹ đã quá cố chấp, quá mù quáng. Mẹ đã không biết cách thể hiện tình yêu thương của mình."
Chồng tôi, anh Hưng, cũng ôm lấy tôi và mẹ. Anh ấy nói: "Gia đình mình lại được đoàn tụ rồi." Khoảnh khắc đó, tôi cảm thấy một sự bình yên vô cùng. Mọi khúc mắc, mọi nỗi đau, mọi sự hiểu lầm đều được hóa giải.
Vài ngày sau, bà Hồng bất ngờ tổ chức một buổi tiệc "tri ân" những người bạn của bà. Bà mời tất cả những người đã đến dự bữa cơm "nhà quê" hôm trước. Lần này, bà tự tay chuẩn bị một bữa tiệc thịnh soạn, đầy ắp những món ăn ngon, được bày biện đẹp mắt.
Trong buổi tiệc, bà Hồng đứng lên, giọng bà ấy run run, nhưng lại đầy sự chân thành: "Thưa các bác, hôm nay tôi mời các bác đến đây, không phải để khoe khoang, mà là để xin lỗi các bác, và xin lỗi con dâu tôi, Thu. Hôm trước, tôi đã quá sai lầm, đã quá cố chấp. Tôi đã làm bẽ mặt các bác, và làm tổn thương con dâu tôi."
Bà ấy nhìn tôi, ánh mắt bà ấy đầy sự hối lỗi: "Thu à, con hãy tha thứ cho mẹ. Mẹ đã sai rồi. Mẹ đã không biết cách thể hiện tình yêu thương của mình. Mẹ đã để con phải chịu đựng quá nhiều." Tôi mỉm cười, ôm lấy mẹ chồng.
Những người bạn của bà Hồng đều vỗ tay, họ đều cảm động trước sự thành thật của bà. Họ nói rằng, bà Hồng đã thay đổi, và họ rất vui khi thấy gia đình tôi được hạnh phúc trở lại.
Từ đó, mối quan hệ giữa tôi và mẹ chồng đã thay đổi hoàn toàn. Bà không còn khó tính, xét nét tôi nữa. Bà trở nên dịu dàng, quan tâm tôi hơn. Chúng tôi thường xuyên trò chuyện, chia sẻ mọi chuyện trong cuộc sống. Tôi cảm thấy mình có một người mẹ thứ hai, một người bạn, một người tri kỷ.
Quán "Xôi Hạnh Phúc" của tôi và mẹ chồng ngày càng phát triển. Chúng tôi không chỉ bán xôi, mà chúng tôi còn tổ chức các hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn. Chúng tôi đã học được rằng, hạnh phúc không nằm ở việc sở hữu nhiều tiền bạc, mà nằm ở việc biết yêu thương, biết chia sẻ, và biết tha thứ.
Mỗi khi nhìn thấy mẹ chồng tôi và chồng tôi cùng nhau cười đùa, cùng nhau chăm sóc con cái, lòng tôi lại tràn ngập niềm hạnh phúc. Tôi biết rằng, mình đã tìm thấy một gia đình đích thực, một nơi mà tôi thuộc về.
Câu chuyện của tôi là một minh chứng sống động cho câu nói: Đôi khi tình thương không phải lúc nào cũng mang hình hài dịu dàng hay ngọt ngào. Có những người không biết cách nói yêu, chỉ biết chọn cách khiến ta đau để ta trưởng thành, chọn cách đẩy ta đi để ta được sống một đời tự do, thay vì bị buộc vào những nghĩa vụ và hy sinh không tên. Nhưng rồi khi ta đủ trải qua, đủ lắng lại và đủ thứ tha, ta mới hiểu có những vết thương sinh ra từ tình yêu, có những xua đuổi lại chính là cách người ta giữ gìn ta theo một kiểu âm thầm, lặng lẽ nhất.