Trong căn nhà nhỏ nằm sâu trong một con hẻm yên tĩnh ở Quảng Ngãi, nơi mùi hương của biển cả len lỏi vào từng ngóc ngách, tôi, Thu, đã làm dâu được gần chục năm. Cuộc hôn nhân của tôi không phải là một câu chuyện cổ tích lãng mạn, mà là một hành trình dài của sự nhẫn nhịn, chịu đựng dưới bóng dáng của mẹ chồng tôi, bà Hồng. Bà là một người phụ nữ sắc sảo, tính toán, và luôn có những lời nói, hành động khiến người khác phải tổn thương.
Tôi vẫn nhớ như in ngày đầu về làm dâu, tôi đã cố gắng hết sức để hòa nhập, để làm tròn bổn phận của một người con dâu. Tôi làm mọi việc nhà, chăm sóc chồng, và luôn cố gắng làm hài lòng mẹ chồng. Nhưng dường như mọi nỗ lực của tôi đều vô ích. Bà Hồng luôn tìm cách chê bai, xét nét tôi từng li từng tí, từ cách tôi nấu ăn, cách tôi dọn dẹp, đến cả cách tôi ăn mặc, nói năng. Lòng tôi đau nhói, nhưng tôi luôn chọn cách im lặng, nhẫn nhịn, hy vọng một ngày nào đó mẹ chồng sẽ hiểu và chấp nhận tôi.
.png)
Chồng tôi là một người đàn ông hiền lành, ít nói. Anh ấy yêu thương tôi, nhưng lại không dám đứng ra bảo vệ tôi trước mẹ anh ấy. Anh ấy thường chỉ thở dài, nói rằng: "Thôi em à, mẹ già rồi, em cố nhịn mẹ một chút." Những lời nói đó, dù xuất phát từ ý tốt, nhưng lại khiến tôi cảm thấy cô độc hơn bao giờ hết. Tôi cảm thấy mình đang phải chiến đấu một mình trong cuộc chiến không cân sức này.
Mỗi lần nghe những lời lẽ cay nghiệt từ mẹ chồng, lòng tôi lại quặn thắt. Tôi tự hỏi, liệu mình có thật sự vô dụng đến vậy không? Liệu mình có thật sự không xứng đáng với tình yêu thương của gia đình chồng không? Nỗi ấm ức cứ lớn dần trong lòng tôi, như một ngọn lửa âm ỉ cháy, chờ đợi ngày bùng phát.
Vào một buổi sáng đầu hè, khi những tia nắng vàng óng ả bắt đầu len lỏi qua kẽ lá, bà Hồng gọi mời mười người bạn trong hội hưu trí đến nhà ăn cơm trưa. Bà ra vẻ hớn hở, khoe khoang về sự giàu có, về người con trai tài giỏi của bà. Tôi lắng nghe, lòng tôi nặng trĩu. Tôi biết, tôi chỉ là một cái bóng mờ nhạt trong mắt bà.
Bà gọi tôi ra dặn dò, giọng bà ra vẻ ban ơn: "Hôm nay mẹ mời mấy người bạn, con đi chợ nấu giúp mẹ mâm cơm ngon ngon nha." Nói rồi, bà rút trong túi ra tờ 50 nghìn nhàu nát, dí vào tay tôi: "Cầm đi. Mua gì thì mua, khỏi bày vẽ tốn kém. Mẹ chỉ có ngần này."
Tôi nhìn tờ 50 nghìn đồng trong tay, một sự chua chát dâng lên trong lòng. Mười người khách, một bữa cơm thịnh soạn, mà chỉ với 50 nghìn đồng? Bà ấy đang muốn sỉ nhục tôi, muốn cho bạn bè bà ấy thấy tôi là một người con dâu tằn tiện, không biết cách chi tiêu, hay bà ấy muốn tôi phải bỏ tiền túi ra để làm một bữa cơm thịnh soạn cho bà ấy khoe khoang?
Khi tôi cúi đầu "Dạ" khẽ, bà Hồng liếc xéo, ánh mắt bà ấy đầy sự khinh bỉ và miệt thị, buông lời cay nghiệt như muốn xát muối vào vết thương lòng của tôi: "Đừng có mặt nặng mày nhẹ. Nhà này là của tao. Muốn ăn gì sang thì tự bỏ tiền túi ra mà mua." Lời nói của bà như một cú tát thẳng vào mặt tôi, vào lòng tự trọng của tôi.
Tôi không nói gì, lặng lẽ xách giỏ đi chợ. Nhưng lần này, trong lòng tôi đã nhen lên một suy nghĩ khác. Mấy năm nay, tôi chịu đựng đủ rồi, hôm nay tôi sẽ để mọi người thấy rõ bộ mặt thật của mẹ chồng. Một ý nghĩ táo bạo, một kế hoạch "trả đũa" thông minh và sâu cay bỗng lóe lên trong đầu tôi. Tôi sẽ không làm theo ý bà ấy nữa. Tôi sẽ dùng chính "chiêu" của bà ấy để "trả đũa" bà ấy.
Ra đến chợ, tôi ghé hàng thịt quen, mua một ít xương gà vụn rẻ tiền, loại xương chỉ dùng để nấu canh lấy nước. Rồi tôi qua hàng rau, chọn mấy bó cải rẻ nhất, vài cọng hành héo, rau đã ngả màu úa vàng. Tôi mua dư một chút, tổng cộng cũng chỉ hết 35 nghìn. Còn lại 15 nghìn, tôi ghé mua thêm một bìa đậu phụ, thứ rẻ tiền nhất ở chợ.
Trên đường về, tôi đi ngang một siêu thị mini. Bất ngờ, tôi dừng lại. Một ý tưởng táo bạo hơn nảy ra trong đầu tôi. Tôi vào siêu thị, không ngần ngại quẹt thẻ mua thêm một túi trái cây nhập khẩu đắt tiền, một hộp bánh ngọt cao cấp, vài lon nước yến bổ dưỡng, tổng cộng gần 1 triệu rưỡi. Tiền này là tiền tôi đã dành dụm được từ công việc làm thêm của mình, tiền mà tôi đã cố gắng từng chút một để tiết kiệm.
Về đến nhà, tôi cất túi siêu thị vào tủ riêng trong phòng, chỉ mang ra xương gà, rau cải và đậu phụ. Tôi bắt tay nấu nướng, cố ý nêm nhạt, trình bày xơ sài, đĩa rau còn vương gốc già, canh thì lợ lợ nước, đậu phụ kho nhạt toẹt, không chút mùi vị. Tôi muốn bữa cơm này phải thật "nhà quê", thật "tiết kiệm", đúng như ý mẹ chồng tôi.
Tôi nấu xong, nhìn mâm cơm trước mặt, lòng tôi dậy sóng. Tôi cảm thấy một sự hả hê, một sự nhẹ nhõm. Tôi biết, hôm nay, mẹ chồng tôi sẽ phải nếm mùi vị của sự khinh thường.
Đến trưa, mười người khách của bà Hồng đã đến. Tiếng cười nói rôm rả vang vọng khắp nhà. Bà Hồng ra vẻ hớn hở, khoe khoang với bạn bè về căn nhà đẹp, về sự giàu có của gia đình bà. Bà cười lớn, giọng bà đầy sự tự hào: "Nay mời các bác ăn bữa cơm nhà quê, cây nhà lá vườn thôi. Mấy đứa con nó nấu ăn ngon lắm đó!"
Tôi lặng lẽ bưng mâm cơm lên. Trên bàn, chỉ có đĩa rau luộc nhạt phèo, bát canh xương gà toàn xương cổ lẫn ít cải, và đĩa đậu phụ kho nước trong veo. Mâm cơm trông thật thảm hại, thật sơ sài, hoàn toàn trái ngược với không khí sang trọng mà bà Hồng đang cố gắng tạo ra.
Những người bạn của bà Hồng nhìn nhau ái ngại. Một bác lên tiếng hỏi nhỏ, giọng bác ấy đầy sự khó hiểu: "Bà Hồng, nhà bà làm ăn khấm khá lắm mà, nay đãi tụi tôi thế này à?" Ánh mắt họ nhìn tôi, rồi nhìn mâm cơm, đầy sự nghi ngờ.
Mặt bà Hồng nóng bừng, bà cảm thấy xấu hổ. Bà gắt khẽ với tôi, giọng bà đầy sự tức giận: "Thu, sao mâm cơm lèo tèo vậy? Mẹ đưa tiền cho con rồi mà?" Bà ấy không ngờ tôi lại dám làm vậy.
Tôi mỉm cười, một nụ cười thật hiền lành, nhưng ẩn chứa sự sắc sảo. Giọng tôi nhẹ bẫng, rõ ràng từng lời, đủ để tất cả mọi người trong phòng đều nghe thấy: "Dạ, mẹ đưa con 50 nghìn. Con đã mua xương gà vụn, rau rẻ, đậu phụ hết 50 nghìn đó mẹ. Con vẫn giữ hóa đơn đây." Nói rồi, tôi rút tờ giấy ghi tay từ hàng rau đưa ra. "Mẹ nói tiết kiệm, con đâu dám tự ý bỏ thêm."
Bà Hồng đứng hình. Khuôn mặt bà tái mét, không còn một giọt máu. Bà không thể nói được lời nào. Những người bạn của bà thì xì xào bàn tán. Một bác bĩu môi, giọng bác ấy đầy sự khinh thường: "Thế này mà cũng mời khách? Thôi khỏi ăn. Chị Thu, lấy cho tôi cốc nước lọc thôi cũng được."
Nhìn vẻ mặt xấu hổ của mẹ chồng, tôi khẽ cúi xuống, nở một nụ cười bí ẩn. Tôi biết, màn "trả đũa" của tôi đã thành công. Nỗi ấm ức bấy lâu nay bỗng chốc tan biến, thay vào đó là một cảm giác hả hê.
Rồi tôi quay người, đi thẳng vào phòng, mang ra túi trái cây nhập khẩu, hộp bánh ngọt cao cấp và nước yến, đặt lên bàn khách, nói rõ ràng, rành mạch từng lời: "Thật ra con cũng có chuẩn bị chút quà biếu các bác, nhưng đây là tiền con dành dụm đi làm thêm suốt tuần qua. Mời các bác dùng cho vui ạ. Con nghĩ, các bác đến chơi, không thể để các bác phải ăn uống sơ sài như vậy được."
Khách vỗ tay rôm rả, ai nấy đều ngạc nhiên và cảm động trước hành động của tôi. Họ vừa ăn bánh vừa uống nước yến, ai cũng khen tôi khéo léo, chu đáo, "cao thượng, đảm đang, giỏi giang". Một bác còn nói: "Bà Hồng có phúc lắm mới có được cô con dâu như thế này!" Những lời khen ngợi đó, như những nhát dao vô hình, đâm thẳng vào trái tim bà Hồng.
Tôi nhìn bà Hồng, ánh mắt bà ấy đầy sự tức giận, sự xấu hổ, và cả sự cay cú. Tôi biết, bà ấy đang rất tức giận, nhưng bà ấy không thể làm gì được. Màn "lật mặt" của tôi đã khiến bà ấy bẽ mặt trước bao nhiêu người.
Bữa tiệc kết thúc trong im lặng của bà Hồng. Bà không nói một lời nào, chỉ ngồi đó, khuôn mặt tái mét. Khi tiễn khách ra cổng, bà cố nở nụ cười gượng gạo, nhưng ánh mắt đầy cay cú, căm phẫn. Trong lòng, bà thầm nghĩ hôm nay mình đã bị con dâu "trả thù" một vố đau. Đau không phải vì bị cãi lại, mà vì bị lật mặt trước bao nhiêu người, bị mất đi thể diện mà bà đã cố gắng xây dựng bấy lâu nay.
Tối đó, chồng tôi đi làm về. Anh ấy đã nghe kể chuyện từ hàng xóm. Anh ấy chỉ nhìn tôi, thở dài, ánh mắt anh ấy đầy sự lo lắng và cả sự thấu hiểu. Anh biết, bao năm nay vợ anh nhẫn nhịn đủ rồi. Lần này, tôi chọn cách trả thù nhẹ nhàng nhưng sâu cay, để bà Hồng hiểu rằng, đồng tiền không mua được lòng người, và sự khinh rẻ không bao giờ khiến ai phục tùng mãi mãi.
Trong phòng, tôi ngồi nhìn ánh đèn hắt qua khung cửa, lòng tôi nhẹ bẫng. Lần đầu tiên sau bao năm làm dâu, tôi thấy mình thật sự được giải thoát. Không cần chửi mắng, không cần cãi vã, chỉ cần một mâm cơm và một nụ cười, cũng đủ để kẻ khinh miệt tôi phải câm nín, phải nhận ra sai lầm của mình.
Từ sau hôm đó, thái độ của bà Hồng đối với tôi thay đổi rõ rệt. Bà không còn xét nét, chê bai tôi nữa. Bà trở nên ít nói hơn, và đôi khi, bà còn giúp tôi một tay trong công việc nhà. Tôi biết, bà ấy vẫn chưa hoàn toàn chấp nhận tôi, nhưng ít nhất, bà ấy đã bắt đầu tôn trọng tôi.
Tôi và chồng tôi cũng đã nói chuyện thẳng thắn với nhau. Anh ấy đã xin lỗi tôi vì đã không bảo vệ tôi, vì đã để tôi phải chịu đựng nhiều khổ đau. Tôi nói với anh ấy rằng, tôi hiểu, và tôi muốn anh ấy trở thành một người đàn ông mạnh mẽ hơn, dám đứng lên bảo vệ gia đình mình. Anh ấy hứa sẽ thay đổi.
Cuộc sống của chúng tôi dần trở nên bình yên hơn. Tôi không còn cảm thấy áp lực nữa. Tôi vẫn làm việc chăm chỉ, nhưng tôi không còn phải sống trong sự sợ hãi và nhẫn nhịn nữa. Tôi đã tìm thấy sự tự tin của mình, tìm thấy tiếng nói của mình.
Một ngày nọ, khi tôi đang nấu ăn trong bếp, bà Hồng bất ngờ đến gần tôi. Bà nhìn tôi, ánh mắt bà ấy đầy sự hối lỗi và cả sự yêu thương: "Thu à, mẹ xin lỗi con. Mẹ đã sai rồi. Mẹ đã quá ích kỷ, quá mù quáng. Con là một người con dâu tốt, mẹ thật may mắn khi có con." Bà ấy ôm lấy tôi, nước mắt bà lăn dài.
Tôi ôm chặt lấy bà Hồng. Nước mắt tôi cũng trào ra. Tất cả những hiểu lầm, những nỗi đau, những ấm ức bấy lâu nay bỗng chốc tan biến. Tôi biết, cuối cùng, mẹ chồng tôi cũng đã chấp nhận tôi, đã yêu thương tôi.
Hạnh phúc lại tràn ngập trong căn nhà nhỏ của chúng tôi. Chúng tôi đã trở thành một gia đình thực sự, nơi tình yêu thương và sự tôn trọng ngự trị. Tôi và mẹ chồng, từ những người từng đối đầu, giờ đây đã trở thành những người bạn, những người đồng hành trong cuộc sống.
Tôi vẫn nhớ về bữa cơm "nhà quê" năm ấy. Nó không chỉ là một bữa cơm, mà nó còn là một bài học sâu sắc về sự tôn trọng, về giá trị của con người, và về cách mà những người phụ nữ yếu đuối cũng có thể đứng lên, bảo vệ bản thân mình bằng những cách thông minh và sâu cay nhất. Và rằng, đôi khi, sự "trả đũa" không phải là sự hận thù, mà là một cách để thức tỉnh người khác, để họ nhận ra giá trị thực sự của tình yêu thương và sự tôn trọng.