Sáu năm hôn nhân, tôi và Hiếu đã xây dựng một cuộc sống tuy không quá dư dả ở thành phố, nhưng cũng đủ để chúng tôi tự hào gửi về quê năm triệu đồng mỗi tháng. Số tiền ấy, chúng tôi gửi cho Hưng, em trai Hiếu, và vợ là Loan, để họ có thể phụ giúp tiền ăn uống, thuốc men cho bố mẹ chồng. Chúng tôi tin rằng, dù không thể trực tiếp ở bên cạnh để chăm sóc ông bà hằng ngày, nhưng sự hỗ trợ tài chính này sẽ giúp bố mẹ có một cuộc sống thoải mái hơn, bớt đi gánh nặng cơm áo gạo tiền. Mỗi khi về quê, nhìn thấy bố mẹ khỏe mạnh, tinh thần minh mẫn, chúng tôi đều mừng thầm trong lòng, cảm thấy những nỗ lực của mình là hoàn toàn xứng đáng và có ý nghĩa.
Hưng và Loan, em dâu tôi, sống cùng ông bà trong căn nhà nhỏ ở quê. Cuộc sống nơi đây gắn liền với những công việc đồng áng, trồng trọt, chăn nuôi, và cả những việc lặt vặt ai thuê gì làm nấy để kiếm thêm thu nhập. Dù không giàu có, nhưng Loan luôn là một người vợ hiền lành, đảm đang, và rất mực hiếu thảo với bố mẹ chồng. Tôi biết Loan rất thương ông bà, luôn cố gắng chăm sóc bố mẹ chồng từng li từng tí, từ bữa ăn đến giấc ngủ, từ việc nhỏ nhất đến việc lớn nhất. Tôi vẫn thường nói với Hiếu rằng chúng tôi may mắn có được một người em dâu như Loan, một người đã thay chúng tôi chăm sóc bố mẹ ở quê, lấp đầy khoảng trống mà chúng tôi, những đứa con ở xa, không thể làm được.
Cuối tuần trước, chúng tôi có một việc gấp dưới xã nên quyết định về quê đột xuất, không báo trước cho bất kỳ ai. Ý định ban đầu của chúng tôi là giải quyết công việc xong sẽ đi luôn trong chiều, để tránh làm phiền bố mẹ và Loan. Khi vừa bước vào sân, một cảm giác lạ lùng ập đến. Khung cảnh quen thuộc của căn bếp quê, với mùi khói bếp vương vấn và hương đồng gió nội thoảng qua, bỗng trở nên ngột ngạt lạ thường. Tôi nhìn thấy Loan đang lúi húi dọn mâm cơm lên cho bố mẹ chồng, và ánh mắt chúng tôi dừng lại trên mâm cơm đơn giản trên bàn.
Trên mâm chỉ có vỏn vẹn một quả trứng luộc được cắt đôi, đặt trong bát nước mắm pha loãng, một đĩa rau muống luộc xanh mướt và một bát canh nhạt, loãng toẹt, không có lấy một miếng thịt hay chút dầu mỡ nào. Tôi còn chưa kịp thắc mắc, chưa kịp hiểu chuyện gì đang xảy ra trong căn bếp yên bình này, thì Hiếu đã cau mày. Gương mặt anh đỏ bừng lên, những đường gân xanh nổi rõ trên trán, anh gằn từng chữ, giọng nói đầy vẻ tức giận, mang theo một sự chất vấn: "Đây là cơm cho bố mẹ tôi ăn hả?".
Loan khựng lại, đôi tay em đang bưng bát canh khẽ run lên, như thể vừa bị điện giật. Em ngẩng đầu lên nhìn chúng tôi, ánh mắt đầy vẻ ngạc nhiên và bối rối, như chưa thể tin vào những gì đang diễn ra trước mắt. "Em nấu theo lời mẹ dặn... Anh chị mới về à, sao không báo trước để em chuẩn bị thêm món khác?". Loan luống cuống thanh minh, giọng em líu ríu, đầy sự lo lắng, nhưng lời nói của em bị ngắt quãng bởi sự nóng giận của Hiếu. Anh không kiềm chế được cảm xúc, tức giận quát lớn, giọng anh vang vọng khắp căn nhà, chứa đựng sự nghi ngờ và phẫn nộ: "Báo trước thì làm sao biết được cái cảnh này. Mỗi tháng tôi gửi tiền về để bố mẹ tôi phải ăn thế này à?".
Chưa dứt lời, Hiếu đã vung tay hất tung mâm cơm. Một âm thanh chói tai vang lên khi tiếng bát đĩa vỡ loảng xoảng, tiếng canh đổ tung tóe, nước bắn cả vào tường. Quả trứng luộc lăn lóc trên nền gạch, vương vãi những mảnh bát sứ vỡ vụn. Khung cảnh hỗn độn, bừa bãi trước mắt khiến tôi sững sờ, như một bức tranh đen trắng đột ngột hiện ra giữa cuộc sống vốn đầy màu sắc. Loan đứng im, đôi mắt em mở to, ánh mắt ấy không chỉ có sự ngạc nhiên đến tột độ, mà còn có cả sự tủi thân và nỗi đau đớn tột cùng, như thể trái tim em vừa bị ai đó bóp nghẹt. Tôi nhìn gương mặt tái nhợt của em dâu, nhìn những mảnh vỡ ngổn ngang trên sàn nhà, lòng tôi quặn thắt, một cảm giác tội lỗi và xót xa dâng trào.
Mẹ chồng tôi, nghe tiếng ồn ào và tiếng bát đĩa vỡ, vội vàng từ trong buồng đi ra. Gương mặt bà đầy vẻ lo lắng, ánh mắt bà quét qua một lượt khung cảnh hỗn độn và dừng lại ở Hiếu, Hiếu vẫn còn nóng nảy, chưa nguôi giận. Anh lớn tiếng kể lể, giọng anh đầy sự oan ức và giận dữ, nói rằng không thể chấp nhận được việc em dâu nấu cơm như vậy, và nghi ngờ Loan đã cắt xén số tiền mà chúng tôi gửi về. "Con nhìn xem mẹ ơi! Tiền con gửi về hàng tháng không phải để mẹ phải ăn uống kham khổ như thế này!" - Hiếu nói, giọng đầy oán trách, như muốn trút hết mọi bực dọc vào Loan.
Mẹ chồng tôi nghe vậy liền tái mặt. Bà nhìn Hiếu, ánh mắt bà không phải là sự cảm thông hay thấu hiểu, mà là sự thất vọng sâu sắc và cả một chút tức giận đang bùng lên. Bà quát lớn, giọng nói vang vọng khắp căn nhà, đầy uy lực và sự nghiêm khắc: "Con im ngay! Con nói thế mà nghe được à? Bữa nào mẹ cũng ăn như vậy đấy vì mẹ muốn thế! Con biết bố mẹ bị bệnh gì không? Mẹ bị tiểu đường, bố con thì mỡ máu cao. Bác sĩ dặn không được ăn dầu mỡ, thịt thà nhiều, phải ăn thanh đạm. Con Loan nó chỉ nấu đúng theo lời mẹ dặn thôi. Con là con trai đẻ mà còn không hiểu bố mẹ bằng em dâu con đâu!".
Lời nói của mẹ chồng như một gáo nước lạnh tạt thẳng vào mặt Hiếu, khiến anh sững sờ. Anh ngẩn người ra, gương mặt anh từ đỏ bừng chuyển sang tái nhợt, rồi lại đỏ tía vì xấu hổ và bẽ bàng. Ánh mắt anh nhìn mẹ, nhìn Loan, và nhìn mâm cơm đổ nát trên sàn nhà, một nỗi ân hận tột cùng dâng trào trong lòng. Một tiếng thở dài thườn thượt thoát ra từ lồng ngực anh, nặng trĩu nỗi ân hận và sự dằn vặt. Không nói thêm một lời nào, Hiếu lẳng lặng bỏ ra sân, lấy cớ đi xem đất, nhưng tôi biết, anh đang cố gắng trốn tránh ánh mắt của mọi người, trốn tránh sự xấu hổ và cảm giác tội lỗi đang gặm nhấm tâm hồn anh, muốn vùi mình vào đâu đó để không phải đối mặt với thực tại phũ phàng này.
Tôi vội vàng theo Loan vào bếp, giúp em dọn dẹp những mảnh vỡ của bát đĩa và chuẩn bị lại mâm cơm khác cho bố mẹ. Trong lúc dọn dẹp, tôi nhìn thấy những giọt nước mắt lăn dài trên má Loan. Em không nói gì, chỉ cúi gằm mặt, đôi vai khẽ run lên. Tôi cảm thấy áy náy vô cùng, một nỗi xót xa dâng trào trong lòng. Tôi biết, dù có nói gì đi nữa, dù tôi có cố gắng xoa dịu đến đâu, Loan vẫn cảm thấy tổn thương sâu sắc, bởi sự vô cớ và nóng nảy của Hiếu đã chạm vào lòng tự trọng của em, vào sự hiếu thảo mà em luôn dành cho bố mẹ chồng. Tôi khẽ nắm lấy tay Loan, thì thầm, giọng tôi đầy sự chia sẻ và cảm thông: "Em thông cảm cho anh Hiếu nhé. Anh ấy nóng tính nhưng cũng thương bố mẹ thôi. Chị xin lỗi thay anh ấy." Loan chỉ khẽ gật đầu, nhưng ánh mắt em vẫn còn buồn bã, như một hồ nước phẳng lặng vừa bị một viên đá ném xuống, để lại những gợn sóng lăn tăn mãi không tan.
Cả buổi chiều hôm đó, Hiếu tránh mặt Loan. Anh loanh quanh ngoài sân, không vào nhà, không nói chuyện với ai. Tôi biết anh đang xấu hổ, đang dằn vặt về hành động bộc phát, thiếu suy nghĩ của mình, nhưng cái sĩ diện của một người đàn ông, một người anh cả, không cho phép anh mở miệng nói lời xin lỗi. Tôi nhìn Hiếu, nhìn Loan, lòng tôi nặng trĩu một nỗi lo. Tôi nhận ra rằng, chồng tôi tuy nóng tính và thương cha mẹ thật lòng, nhưng cái kiểu thương đầy bốc đồng, áp đặt và thiếu suy nghĩ đó sẽ khiến những người xung quanh không thoải mái, thậm chí là tổn thương sâu sắc, dù ý định ban đầu của anh có tốt đẹp đến đâu.
Trên đường về thành phố, Hiếu im lặng suốt. Anh lái xe mà ánh mắt cứ nhìn xa xăm, khuôn mặt anh vẫn còn hằn rõ vẻ nặng trĩu của sự hối hận và dằn vặt. Tôi biết anh đang hối hận, đang dằn vặt từng suy nghĩ trong đầu, nhưng anh vẫn không nói ra lời. Tôi lo lắng vô cùng. Nếu Hiếu không nói lời xin lỗi hoặc không có hành động nào để thể hiện sự biết lỗi của mình một cách chân thành, thì từ nay về sau, mỗi khi về quê, chúng tôi sẽ khó mà đối mặt được với Loan, khó mà giữ được sự hòa thuận trong gia đình, một gia đình mà chúng tôi luôn cố gắng xây dựng.
Tôi không biết phải khuyên chồng mình thế nào để giải quyết tình huống khó xử này, bởi vì tôi hiểu tính cách của Hiếu. Tôi biết, Hiếu là một người đàn ông tốt, anh ấy yêu thương gia đình, yêu thương bố mẹ một cách chân thành, nhưng đôi khi sự nóng nảy và cái tôi quá lớn đã khiến anh ấy hành động một cách thiếu suy nghĩ, gây ra những tổn thương không đáng có. Tôi chỉ hy vọng rằng, qua bài học đắt giá này, Hiếu sẽ học được cách kiềm chế cảm xúc, học cách lắng nghe và thấu hiểu người khác, đặc biệt là những người thân yêu của mình, trước khi đưa ra bất kỳ phán xét hay hành động bộc phát nào.
Vài ngày sau, khi nỗi tức giận đã nguôi ngoai, và sự hối hận đã gặm nhấm tâm trí Hiếu đủ sâu, anh đã chủ động gọi điện về cho Loan. Giọng anh run run, xen lẫn sự ngượng ngùng và chân thành, anh nói lời xin lỗi. Anh giải thích rằng mình đã hiểu lầm, đã nóng vội và thiếu suy nghĩ, và anh xin Loan hãy bỏ qua cho anh. Loan lắng nghe một cách bình thản, không một lời trách móc, và cô ấy nói rằng cô ấy đã không giận anh, chỉ hơi buồn một chút thôi. Sự rộng lượng, bao dung của Loan khiến Hiếu càng thêm hối hận và cảm kích, và anh thầm cảm ơn cô ấy trong lòng.
Sau đó, Hiếu cũng chủ động gọi điện về hỏi thăm sức khỏe bố mẹ. Anh lắng nghe những lời dặn dò của mẹ về chế độ ăn uống, về bệnh tình của bố, không còn chen ngang, không còn áp đặt suy nghĩ của mình. Anh hứa sẽ ghi nhớ những lời mẹ dặn và sẽ cố gắng về thăm nhà thường xuyên hơn, dành nhiều thời gian hơn cho bố mẹ. Mối quan hệ giữa Hiếu và Loan cũng dần được hàn gắn. Không còn những khoảng cách, không còn những ánh mắt nghi kỵ hay sự tủi thân. Thay vào đó là sự thấu hiểu, sẻ chia và sự tôn trọng lẫn nhau.
Bài học từ mâm cơm đạm bạc ngày hôm ấy đã trở thành một cột mốc quan trọng trong cuộc đời Hiếu. Anh đã học được rằng, tình yêu thương không phải lúc nào cũng được thể hiện bằng tiền bạc hay sự áp đặt, mà đôi khi, nó nằm ở sự lắng nghe, sự thấu hiểu và sự tôn trọng đối với những người xung quanh, những người thân yêu nhất của mình. Cuộc sống gia đình tôi giờ đây trở nên ấm áp và hòa thuận hơn. Chúng tôi không chỉ có một người chồng, người anh trai biết quan tâm, mà còn có một người em dâu biết bao dung, thấu hiểu. Mâm cơm đạm bạc ngày hôm ấy đã không chỉ mang đến một nỗi oan cho Loan, mà còn mang đến một bài học đắt giá về sự hiểu lầm trong tình thương gia đình, và về giá trị của sự chân thành, lòng bao dung.