Mưa rơi rả rích trên mái nhà tranh xiêu vẹo. Hưng ngồi lặng thinh bên bàn học cũ, ánh đèn dầu vàng vọt soi rõ khuôn mặt gầy gò, rám nắng. Đôi mắt anh sưng đỏ sau nhiều đêm mất ngủ. Cha mẹ vừa mất chưa đầy một tháng trong vụ tai nạn trên đường đi làm về. Tang tóc chưa kịp nguôi, trách nhiệm đã đè nặng lên vai chàng trai mới 22 tuổi.
Trong ngôi nhà nhỏ còn lại ba đứa em gái: Thảo 15 tuổi, Vy 11 và Hân chỉ mới tròn 6. Mỗi đứa một vẻ, mỗi đứa một nỗi sợ khác nhau trước biến cố. Thảo đêm nào cũng nằm co ro, úp mặt vào gối mà khóc lặng lẽ. Vy trở nên trầm lặng, ít nói. Hân thì tối nào cũng đòi mẹ, nước mắt chảy dài trên má. Hưng nhìn các em, tim đau như cắt.
Ngày đưa tang cha mẹ, họ hàng bên nội đến đầy đủ, nhưng chẳng ai ở lại quá lâu. Lời tiễn biệt nhạt nhòa, ánh mắt lạnh lùng. Bà nội - người từng phản đối kịch liệt cuộc hôn nhân của cha mẹ anh - không che giấu sự ghét bỏ. Bà nhìn Hưng và ba đứa em với vẻ chán ghét, như thể cái chết của cha mẹ là một minh chứng cho sự đúng đắn của mình.
"Tụi bây sống sao thì sống, tao già rồi, không lo nổi. Đừng có vác xác tới nhà tao xin ăn!" - giọng bà nội vang lên như nhát dao cứa vào lòng. Hưng cúi đầu, môi mím chặt. Anh không muốn van xin. Tự trọng của người làm anh không cho phép anh yếu đuối.
Hưng quyết định nghỉ học. Giấc mơ giảng đường khép lại, thay vào đó là những ngày làm thuê ở xưởng gỗ, bốc vác, phụ hồ, bất cứ việc gì có thể kiếm tiền. Sáng sớm đi, tối mịt mới về, người nặng trĩu mồ hôi và mùi nắng. Những đồng tiền ít ỏi anh mang về không đủ để sống sung túc, nhưng đủ cho gạo, cho tập vở các em.
Thảo cũng thay đổi. Từ cô bé hay hờn dỗi, Thảo trở nên trưởng thành hơn. Em giúp anh trông Hân, dạy Vy học, nấu cơm, dọn dẹp. Nhưng đôi mắt em luôn buồn, ánh nhìn sâu thẳm khiến Hưng nhiều đêm trăn trở. Có lúc anh bắt gặp Thảo lặng lẽ nhìn ảnh cha mẹ rồi mấp máy môi như trò chuyện. Em gồng lên như một người lớn, nhưng Hưng biết, em vẫn chỉ là một đứa trẻ.
Một hôm, xưởng gỗ nơi Hưng làm xảy ra tai nạn. Anh bị thương ở chân, phải nghỉ việc. Tiền tiết kiệm đã cạn. Bữa cơm chỉ còn rau luộc và nước mắm. Thảo nhịn ăn nhường phần cho Hân. Vy không nói gì, lặng lẽ để phần cơm của mình sang cho anh.
Đêm ấy, Hưng ra sau nhà, đứng dưới gốc mít cha anh từng trồng, bật khóc như một đứa trẻ. Nước mắt chảy không ngừng. Lần đầu tiên anh thấy mình bất lực đến thế. Anh ghét chính mình vì không thể bảo vệ các em.
Sáng hôm sau, Hưng gượng dậy đi xin việc khắp nơi. Có nơi trả công rẻ mạt, có nơi nhìn anh với ánh mắt dè bỉu vì chân còn chưa lành. Anh cắn răng chịu nhục, chấp nhận làm thuê cho một ông chủ cộc cằn, đổi lại là chút tiền mua gạo.
Một hôm, trong lúc giao hàng, anh cứu được một cậu bé suýt bị xe tông. Mẹ cậu bé – một người phụ nữ thành đạt – cảm kích và mời anh làm tài xế riêng cho gia đình. Ban đầu Hưng từ chối, nhưng khi bà ấy đến tận nhà, thấy cảnh các em anh sống khổ cực, bà kiên quyết đề nghị lại. Anh đồng ý, sau nhiều đêm suy nghĩ.
Công việc mới không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn mở ra cho Hưng nhiều cơ hội. Anh được giới thiệu học lái xe chuyên nghiệp, học thêm kỹ năng, được tôn trọng. Mỗi lần tan ca, anh vội vàng về nhà, ôm các em vào lòng.
Thảo đỗ vào trường chuyên của tỉnh, Vy bắt đầu viết văn và giành giải trong cuộc thi cấp huyện. Hân giờ đã biết cười nhiều hơn, thi thoảng còn nghêu ngao hát bài mẹ từng ru. Ngôi nhà tranh cũng được sửa lại, vững chãi hơn.
Tưởng chừng bình yên đã quay về, nhưng một ngày, bà nội đột nhiên xuất hiện. Bà bị con trai cả – chú ruột của Hưng – đuổi ra khỏi nhà vì tranh chấp đất đai. Không nơi nương tựa, bà tìm về căn nhà bà từng từ chối đón cháu mình.
Hưng lặng người. Những ký ức cũ ùa về. Anh nhìn bà – giờ đây già yếu, mỏi mệt – trong lòng trào dâng cảm xúc khó tả. Sự hận thù từng cháy rực trong anh bỗng như ngọn lửa tắt dần. Anh mời bà vào, pha cho bà ly trà nóng.
Ba đứa em gái ban đầu né tránh, nhưng khi thấy anh chăm sóc bà như chưa từng oán giận, các em cũng dần mở lòng. Bà nội sau thời gian sống cùng, dần thay đổi. Bà kể những câu chuyện cũ, về thời thơ ấu của cha Hưng, về lý do bà từng gay gắt. Bà khóc. Lần đầu tiên bà nói lời xin lỗi.
Thời gian trôi, Hưng mở một gara sửa xe nhỏ từ số vốn tích góp được. Khách đông, công việc ổn định. Anh thuê thêm người, trong đó có mấy thanh niên nghèo từng lầm lỡ. Với Hưng, ai cũng xứng đáng có cơ hội làm lại.
Thảo nhận học bổng du học, Vy ra sách đầu tay, Hân thi đậu vào trường chuyên. Hưng – người anh cả năm nào – giờ không chỉ là trụ cột gia đình, mà còn là người truyền hy vọng cho nhiều người.
Một buổi chiều, bà nội ngồi giữa sân, tóc bạc phơ, tay run run cầm tấm ảnh cũ của cha mẹ Hưng. Bà mỉm cười: "Tao đã sai, nhưng trời cho tao được nhìn thấy các cháu sống tốt, vậy cũng mãn nguyện rồi."
Hưng đứng sau lưng bà, lặng lẽ nhìn lên bầu trời xanh thẳm. Một cơn gió nhẹ thổi qua, mang theo mùi thơm của đồng cỏ quê hương. Anh nắm chặt tay, cảm nhận lòng mình bình yên đến lạ.
Dẫu bao sóng gió, tình thương chân thành vẫn có thể hóa giải mọi oán giận. Và từ những mất mát tận cùng, một gia đình nhỏ đã vươn lên, viết nên câu chuyện đầy cảm hứng giữa làng quê nghèo miền Trung.