Chiếc xe khách cũ kỹ rẽ vào con đường làng bụi mù, từng vòng bánh kêu lên rền rĩ như kể lại những tháng năm mòn mỏi. Dũng ngồi sát cửa sổ, tay siết chặt quai ba lô, mắt hướng ra cánh đồng quen thuộc. Bốn năm trời nơi đất khách, những đêm trắng bên xưởng, tiếng máy ầm ầm át cả tiếng thở, anh chỉ nghĩ đến một điều duy nhất: ngày trở về, ôm mẹ vào lòng, nói rằng con đã về rồi, mẹ ơi.
Hành lý của anh đơn sơ: một vali cũ kỹ sờn góc và chiếc túi vải nhỏ chứa ít quà quê. Anh bước xuống xe, đôi giày chạm vào mặt đất làng như chạm vào một mảnh ký ức xưa cũ. Ngôi nhà thân quen hiện ra sau rặng bưởi, mái ngói bạc màu vẫn còn đó, nhưng kế bên là một căn nhà hai tầng mới toanh, vàng nhạt rực rỡ trong ánh hoàng hôn. Anh khựng lại, tim đập lệch nhịp. Chuyện gì đã xảy ra trong suốt bốn năm anh vắng mặt?
Anh bước vội vào cổng, từng bước nặng trĩu. Trước hiên nhà cũ, mẹ anh ngồi một mình, mái tóc bạc phơ xõa xuống vai, trước mặt là mâm cơm đơn sơ: đĩa cá khô bé tẹo, bát canh rau loãng và chén cơm trắng nhạt nhẽo. Bà lặng lẽ, ánh mắt xa xăm, tay lật miếng cá nhỏ như thể đang tìm chút hương vị ngày xưa. Tim Dũng như bị ai bóp nghẹt.
Cách đó không xa, từ ngôi nhà mới, tiếng cười nói vang lên rôm rả. Ánh đèn ấm áp hắt qua cửa kính, soi rõ một bàn ăn đầy ắp thức ăn: canh gà, thịt nướng, tôm rim vàng óng. Anh trai và chị dâu anh đang ngồi đó, vui vẻ cùng con nhỏ ăn uống như chẳng có điều gì xảy ra. Mùi thơm từ căn nhà mới bay sang, càng khiến mâm cơm của mẹ anh trở nên tội nghiệp.
Máu trong người Dũng sôi lên. Anh siết tay thành nắm đấm, bước nhanh về phía mẹ.
– Mẹ! Sao mẹ lại ăn như thế này? Con gửi tiền về để mẹ sống thế này sao?
Mẹ anh ngẩng đầu lên, đôi mắt mở to rồi chớp chớp như không tin vào mắt mình:
– Dũng đó hả con? Trời đất ơi... Sao không báo mẹ ra đón?
– Con hỏi mẹ đấy! – Giọng Dũng run run – Căn nhà kia là sao? Tiền con gửi, mẹ cho anh chị xây nhà hết rồi à?
Nghe tiếng, anh trai anh từ trong nhà bước vội ra, vẻ mặt hoảng hốt:
– Dũng, không phải như em nghĩ đâu. Nghe anh giải thích đã!
– Giải thích cái gì? – Dũng quay lại, mắt đỏ ngầu – Bốn năm làm quần quật như trâu, gửi từng đồng về. Con chỉ mong mẹ được sống sung sướng hơn, vậy mà giờ mẹ ăn cá khô, còn anh chị thì sống như vua chúa?
Chị dâu cũng bước ra, mặt trắng bệch, tay ôm con nhỏ vào lòng. Không khí trong sân như đông đặc lại. Mẹ anh loạng choạng đứng lên, nắm lấy tay con, đôi mắt đẫm nước:
– Không phải vậy đâu con ơi... Căn nhà đó là tiền của anh chị con tự vay mượn mà xây. Tiền con gửi, mẹ để hết trong sổ tiết kiệm cho con. Một đồng mẹ cũng chưa đụng đến...
Dũng sững sờ. Câu nói ấy như sét đánh ngang tai. Môi anh mấp máy:
– Mẹ... mẹ nói thật không?
Anh trai anh gật đầu, giọng trầm xuống:
– Anh chị nợ chồng nợ chất mà không dám nói. Chỉ muốn có căn nhà vững chãi để mẹ có chỗ ở cho đàng hoàng. Còn cá khô... là của bạn cũ mẹ gửi biếu. Mẹ quý, nên đem ra ăn hôm nay cho vui. Mọi hôm cơm nước đầy đủ, tụi anh đâu dám để mẹ thiếu thốn gì...
Dũng như người vừa bước ra khỏi cơn mơ ác. Những hoài nghi, giận dữ vừa rồi như cơn bão bị gió cuốn tan. Anh nhìn mẹ, đôi mắt nhăn nheo, làn da sạm nắng, đôi tay gầy gò đang run rẩy nắm tay anh. Anh nghe rõ từng nhịp tim mình thắt lại.
– Mẹ... con... con xin lỗi...
Anh quỳ xuống, ôm lấy mẹ, vai run lên từng đợt. Nước mắt trào ra nóng hổi, thấm vào vai áo cũ của mẹ. Mẹ anh khẽ xoa đầu con, thì thầm như ru:
– Về là tốt rồi con à. Mẹ chờ ngày này lâu lắm rồi. Mẹ không cần gì cả, chỉ cần thấy con bình an...
Ánh nắng chiều nhuộm vàng sân gạch, chiếu lên mái tóc bạc của mẹ như một vầng hào quang lặng lẽ. Từng giọt mồ hôi, từng sợi tóc bạc, từng vết chai sần là dấu vết của những tháng năm đợi chờ, hy sinh âm thầm không lời oán trách.
Hôm ấy, Dũng ở lại ăn cơm với mẹ. Bữa cơm chỉ có cá khô và canh rau nhưng lại là bữa ngon nhất trong đời anh. Tiếng cười râm ran thay thế cho sự im lặng. Chị dâu lặng lẽ mang thêm bát đũa, anh trai rót rượu. Một gia đình, sau bao hiểu lầm, đã tìm lại được nhau.
Vài tuần sau, Dũng rút hết số tiền tiết kiệm mẹ giữ, mở một tiệm sửa xe nhỏ ngay đầu làng. Anh không còn mơ làm giàu nơi xứ người nữa. Anh chỉ muốn sáng được nhìn mẹ quét sân, trưa về nghe tiếng nồi canh sôi lục bục, và tối đến được nghe mẹ kể chuyện xưa, tay xoa lưng anh như thuở nhỏ.
Mỗi sáng, anh đều dậy sớm, mua cho mẹ ổ bánh mì nóng hổi và tách sữa đậu nành. Bà cười, nụ cười hiền lành, đôi mắt ánh lên sự mãn nguyện. Những điều giản dị ấy, ngày xưa Dũng từng nghĩ là nhỏ bé, nhưng giờ đây lại là tất cả.
Cuộc sống dẫu còn khó khăn, nhưng không còn khoảng cách, không còn oán trách. Mỗi buổi chiều, cả nhà cùng ngồi dưới hiên, nhìn con nít chơi đùa, nghe mẹ kể chuyện làng, lòng Dũng lại ấm lên.
Và anh hiểu ra một điều: trên đời này, không gì thiêng liêng hơn tình mẹ. Dù bao năm tháng trôi qua, dù bão giông hay bình yên, thì vòng tay mẹ vẫn luôn là nơi chốn cuối cùng để trở về.
Dũng ngẩng đầu nhìn trời, ánh mắt kiên định. Anh sẽ không để mẹ phải thiệt thòi thêm một giây phút nào nữa. Anh đã về. Và lần này, là mãi mãi.