Min menu

Pages

Từng bị đ/uổi k/hỏi c/hợ vì dạy chữ l/én cho cậu bé nghèo, 20 năm sau bà Bảy l/ặng l/ẽ ngồi nghe em nói một câu khiến ai cũng rơi n/ước m/ắt...



Buổi sáng ở chợ huyện luôn bắt đầu bằng tiếng rao đều đặn của mẹ Tài, người phụ nữ gầy gò với đôi vai gánh rau nặng trĩu. Tài bước theo mẹ, tay giữ thăng bằng cho gánh hàng phía sau, đôi mắt lơ đãng nhìn những dãy hàng quen thuộc. Em không thích buổi sáng - không phải vì cái mệt mà vì nỗi buồn âm ỉ khi nhìn mẹ oằn mình gồng gánh cả cuộc đời. Nhưng Tài biết mình chưa thể làm gì hơn ngoài việc phụ mẹ, gom từng đồng bạc lẻ về cho bữa cơm chiều.

Góc chợ phía cuối, nơi ít người lui tới, là quầy sách cũ của bà Bảy. Mỗi chiều tan chợ, khi mẹ đang đếm tiền và thu xếp lại gánh rau, Tài lại len lén chạy về phía góc ấy. Bà Bảy lúc nào cũng ngồi đó, im lặng, đôi mắt hiền nhìn theo từng bước chân Tài như thể đã quen từ kiếp trước. Em ngồi xổm, lật từng trang sách bằng đôi tay dính đất rau, đọc chậm rãi từng chữ, như nuốt lấy từng mẩu tri thức còn sót lại trong những cuốn sách bạc màu.

Bà Bảy từng là giáo viên tiểu học, nhưng vì một biến cố gia đình, bà nghỉ dạy và sống nhờ bán sách cũ. Nhìn Tài, bà thấy lại hình ảnh những học trò cũ từng khao khát con chữ. Thế nên, bà không chỉ cho em đọc ké, mà còn âm thầm dạy chữ, viết, và cả phép cộng trừ mỗi khi có thể. Những buổi học lén lút sau tấm bạt quầy sách, dưới ánh đèn dầu, là ký ức không bao giờ Tài quên.

Có lần, Tài bị bảo vệ chợ mắng vì "quấy rối kinh doanh". Người ta nói một thằng nhóc bẩn thỉu không nên ngồi lù lù ở khu sách. Tài cúi đầu, nhưng bà Bảy thì không. Bà đứng lên, bảo vệ em như bảo vệ niềm tin cuối cùng của mình. Từ hôm ấy, bà bị đuổi khỏi chợ mấy lần, nhưng lần nào cũng quay lại, như thể góc chợ và đứa bé ấy là cả thế giới của bà.

Mười năm trôi qua, Tài thi đậu vào trường chuyên của tỉnh. Cả khu chợ vỡ òa vì bất ngờ, mẹ Tài thì khóc suốt một buổi sáng, còn bà Bảy cười không nói nên lời. Nhưng chuyện đời không bao giờ chỉ toàn điều đẹp. Khi Tài học lớp 12, mẹ em ngã bệnh nặng. Căn bệnh ung thư đến bất ngờ như một bản án treo lơ lửng trên đầu hai mẹ con.

Tài đứng giữa ngã ba định mệnh: tiếp tục học hay nghỉ để chăm mẹ. Bà Bảy đến nhà, mang theo một xấp giấy tờ học bổng và cầm theo số tiền nhỏ tích góp được từ việc bán sách mấy năm qua. "Nếu con nghỉ, mẹ con sẽ buồn hơn cả khi biết mình sắp rời xa. Học đi, đừng phụ lòng bà ấy", bà nói, mắt rớm lệ. Tài ôm bà, lần đầu tiên thấy mình khóc không phải vì buồn mà vì biết ơn.

Năm ấy, mẹ mất. Tài ngồi suốt bên mộ, đọc những đoạn văn đầu tiên em viết ra từ cảm xúc. Em không biết rồi sẽ ra sao, chỉ biết phải viết, phải sống, phải bước tiếp, như cách mẹ từng bước qua bùn đất để gánh rau mỗi ngày. Những câu chuyện ngắn đầu tiên được đăng trên báo tỉnh, rồi tạp chí thiếu nhi quốc gia. Tài đi xa, nhưng lòng vẫn quanh quẩn ở góc chợ, nơi có người mẹ hiền và bà giáo cũ.

Hai mươi năm sau, Tài – giờ là một nhà văn danh tiếng – tổ chức buổi ra mắt sách đầu tiên tại chính quê hương mình. Khách mời không phải giới xuất bản hay nhà báo, mà là những người bán hàng ở chợ, lũ trẻ từng nghèo như Tài thuở nào, và dĩ nhiên – bà Bảy. Bà giờ đã lưng còng, mắt mờ, nhưng vẫn cố lết đến bằng đôi chân run rẩy.

Trong buổi lễ, Tài đứng trước mọi người, giọng run run: "Tôi lớn lên từ con chữ nơi góc chợ. Nếu không có những trang sách cũ, nếu không có một bà giáo âm thầm dạy chữ, nếu không có mẹ tôi gánh rau mỗi sáng... sẽ không có tôi của ngày hôm nay." Không ai nói gì, chỉ có tiếng vỗ tay xen lẫn tiếng nức nở khắp căn phòng nhỏ.

Sau buổi ra mắt, Tài mở một thư viện cộng đồng ngay chính chợ cũ, đặt tên là "Bảy và Mẹ". Thư viện nhỏ, nhưng đầy sách, và đầy trẻ con. Những đứa trẻ nghèo như Tài từng nghèo. Và có lẽ, cũng sẽ có những Tài khác, lớn lên từ con chữ, từ yêu thương, từ sự kiên cường và lòng tin của những người như mẹ và bà Bảy.