Minh đứng lặng trước cánh cổng sắt rỉ sét, đôi mắt ngập ngừng dõi vào khoảng sân vắng. Nơi đây từng là ngôi nhà tuổi thơ anh lớn lên, nơi tiếng mẹ gọi vọng từ bếp, nơi buổi chiều rơm cháy khói nghi ngút hoà trong nắng, nơi bóng đèn dầu chập chờn những đêm mất điện. Giờ chỉ còn im lặng bao phủ. Mẹ đã đi rồi.
Anh đặt chiếc vali cũ xuống hiên, lặng lẽ bước qua những tàn cau lưa thưa trước sân, nơi từng có chiếc xích đu mẹ buộc bằng sợi dây thừng cũ. Không còn gì ngoài gió. Anh mở cửa, hít vào hương gỗ mục, mùi thời gian, mùi hoài niệm. Lòng anh nhói lên.
Là một kiến trúc sư, Minh quen với việc xây dựng những công trình mới mẻ. Nhưng nơi đây, từng mảng tường bong tróc, từng viên gạch cũ, là một phần ký ức không thể thay thế. Mẹ từng nói: "Căn nhà không chỉ để ở, mà còn giữ lấy trái tim của người sống trong nó."
Chiều hôm đó, khi gom dọn những món đồ cũ, anh bước ra sau nhà, nơi có cái giếng cạn đã lâu không dùng. Thuở nhỏ, anh hay nghịch nước nơi đây, từng bị mẹ la vì sợ ngã. Giờ nước đã cạn, chỉ còn rêu phong và đá phủ.
Anh định lấp giếng, nhưng lúc nhấc từng viên đá dưới đáy, tay anh chạm vào vật gì đó cứng, lạnh, được bọc nilon kỹ lưỡng. Mở ra, là một cuốn sổ da cũ kỹ, không hề mục nát. Anh ngồi sụp xuống bên giếng, tim đập dồn dập.
Cuốn nhật ký mở ra dưới ánh nắng chiều tàn. Những dòng chữ tay của mẹ hiện rõ, mềm mại, mực nhạt màu theo năm tháng. Giọng mẹ như vang lại trong đầu anh:
"Tháng 5… hôm nay mưa. Anh đứng dưới hiên chờ em, ướt hết nửa người. Em bảo: 'Sao anh ngốc thế?' Anh cười: 'Vì em đáng để anh ướt.' Em biết mình sẽ không bao giờ quên ngày đó…"
Từng dòng chữ như siết lấy tim anh. Anh lật tiếp. Những trang viết đẫm nỗi nhớ, tình yêu và cuối cùng là nỗi đau:
"… Khi em biết mình có thai, anh đã không còn ở đó. Người ta nói anh đi vì công việc. Em viết thư, không hồi âm. Em không trách, chỉ mong một ngày con trai chúng ta hiểu vì sao em chọn im lặng."
Minh sững người. Người cha anh biết chỉ là cái tên vô nghĩa mẹ từng nói thoáng qua. Giờ đây, mọi thứ đổ ập như cơn bão trong lòng.
Anh không thể ngủ đêm đó. Nỗi hoài nghi, sự khao khát biết nguồn gốc khiến anh quyết định lên đường. Cuốn nhật ký nhắc nhiều đến một cái tên: Tuấn. Không họ, không địa chỉ rõ ràng – chỉ là "Tuấn – người vẽ cầu bên sông", "Tuấn – quán cà phê Hội An".
Anh lần theo từng manh mối đến Hội An. Gõ cửa từng quán, đưa ảnh, trích nhật ký. Phần lớn lắc đầu. Một vài người ngập ngừng, rồi một bà cụ gật đầu khi thấy bức ký họa cũ.
"Ông Tuấn từng ngồi vẽ bên bến nước. Giỏi lắm. Nhưng sau vụ tai nạn, ông biến mất. Người bảo ổng qua Pháp, người nói ổng chết rồi."
Tim Minh như ngừng đập. Anh hỏi thêm, nhưng chẳng ai biết gì hơn. Một tuần sau, trong lúc ngồi ở quán gần ga, anh nhìn thấy bức tranh vẽ cầu Trường Tiền – nét bút tinh tế, có dòng chữ nhỏ: "Gửi người con gái tóc dài quê biển."
Anh hỏi người chủ quán: "Ai vẽ bức này?" Người đàn ông trả lời: "Chú hoạ sĩ già sống cuối ngõ, ít giao tiếp, sống khép kín lắm."
Minh tìm đến. Căn nhà nhỏ, cũ kỹ, cửa gỗ bạc màu. Anh gõ cửa. Một người đàn ông gầy, tóc bạc, ánh mắt trầm ngâm mở cửa. Minh hỏi: "Chú là… Tuấn?"
Người đàn ông im lặng nhìn anh hồi lâu, rồi gật đầu. Minh rút cuốn nhật ký từ túi áo. "Cháu là con của mẹ… Lan. Mẹ từng yêu chú. Bà vừa mất."
Người đàn ông lùi lại, tay bám cánh cửa, ánh mắt đỏ hoe. Mất một lúc, ông mới thốt được lời: "Ta tưởng đã mất tất cả. Không ngờ… còn có cháu."
Họ ngồi bên cửa sổ, chiều dần tắt. Không cần hỏi ADN. Trong nét mặt, trong ánh mắt, trong những mảnh ký ức rơi vãi, Minh nhận ra chính mình trong ông. Ông kể lại chuyện tình với mẹ – những tháng ngày rực rỡ, rồi tai nạn khiến ông mất trí nhớ tạm thời. Khi nhớ lại thì mọi thứ đã muộn. Ông trở về làng nhưng mẹ đã rời đi.
Minh ngồi im, nước mắt lăn dài. Anh cảm thấy đau, nhưng trong đau có ấm. Anh đã tìm được nửa còn lại của cuộc đời mình – chậm trễ, nhưng thật.
Trước khi rời đi, anh đặt cuốn nhật ký trên bàn ông:
"Cháu nghĩ… mẹ muốn chú đọc hết. Và tha thứ cho cả hai."
Ông gật đầu, ánh mắt xa xăm nhìn về quá khứ.
Trên chuyến xe trở về, Minh ngồi lặng bên cửa sổ. Lần đầu tiên sau bao năm, anh cảm thấy lòng mình không còn trống rỗng. Anh biết mình từ đâu đến. Biết vì sao mình tồn tại. Và giếng cạn năm xưa – giờ đây là nơi sâu nhất giữ lấy trái tim người mẹ, giữ cả sợi dây vô hình nối anh đến với người cha thất lạc bao năm.