Chiều hôm đó, mưa bụi giăng lất phất trên những mái nhà cũ kỹ như một tấm khăn voan mỏng phủ lên kỷ niệm. Không khí ẩm ướt len lỏi qua từng khe cửa, mang theo hương mốc của gỗ mục và thời gian. Na ngồi cúi mặt bên bàn làm việc, đôi tay thoăn thoắt sắp xếp đống hồ sơ cho chuyến đi thiện nguyện cuối tuần. Những dòng chữ trên giấy in như nhòa đi dưới ánh sáng yếu ớt, mệt mỏi từ chiếc đèn bàn cũ kỹ.
Tiếng gõ cửa khẽ vang lên. Người quản lý bước vào, nét mặt nghiêm túc: “Có một nhà tài trợ muốn gặp em. Ông ấy không muốn ồn ào, chỉ muốn nghe em trình bày trực tiếp.”
Na gật đầu, lau tay vào vạt áo khoác, đứng dậy. Trên hành lang vắng, cô bước đi trong tiếng giày vang vọng. Cuối dãy, một người đàn ông đứng quay lưng lại, dáng cao gầy, khoác áo màu sẫm. Tóc ông hoa râm, cắt ngắn, gọn gàng.
Nghe tiếng bước chân, ông quay lại. Đôi mắt xám trầm bắt gặp ánh nhìn của cô.
“Chào cháu. Ta là Hải,” ông nói, giọng như hơi thở, vừa trầm vừa như mỏi mệt lẫn quen thuộc kỳ lạ.
Na mỉm cười lịch sự, đưa tay bắt. Cô mời ông vào văn phòng. Không gian nhỏ, tĩnh lặng, chỉ còn tiếng đồng hồ tích tắc. Cô bắt đầu trình bày về dự án, từng điểm đến, cách vận hành. Ông chăm chú lắng nghe, lâu lâu gật đầu. Nhưng ánh mắt ấy – như thể đang tìm kiếm điều gì, đang lục lọi từng biểu cảm, từng âm tiết cô thốt ra.
Cuộc nói chuyện gần kết thúc, ông mở ví. Một tấm ảnh cũ rơi ra, chạm nhẹ xuống mặt bàn như một giọt nước lặng lẽ phá vỡ mặt hồ bình yên. Na cúi nhặt. Trong khoảnh khắc ấy, mọi thứ dừng lại.
Trái tim cô như bị ai bóp nghẹt. Bức ảnh cũ kỹ, màu ngả vàng. Một người phụ nữ trẻ bế đứa bé gái đứng trước ngôi nhà ngói đỏ. Cô bé đó... là cô. Người phụ nữ đó... là mẹ cô. Không thể nhầm được.
Na ngẩng lên, môi mấp máy: “Tấm ảnh này... sao ông có?”
Ông Hải im lặng. Rồi như một lời thú tội chậm rãi: “Là cha đã chụp. Khi con ba tuổi.”
Một tia chớp quét qua đầu cô. Cô đứng bật dậy, tấm ảnh run rẩy trong tay. “Không. Cha tôi chết rồi. Mẹ tôi nói vậy.”
Ông khẽ lắc đầu. “Cha không chết. Chỉ là... cha đã để mẹ con rời đi. Trong tủi nhục.”
Lời nói ấy như một nhát dao rạch vào vết sẹo cũ. Cô bước lùi lại. Ánh mắt cô giờ không còn lịch sự – nó là dao, là lửa.
“Sau hai mươi năm, ông đến đây, đưa ra một bức ảnh và nói mình là cha tôi?”
“Không chỉ vì bức ảnh,” ông nói khẽ. “Vì cha nhận ra con. Trong ánh mắt, trong giọng nói. Con giống mẹ... giống đến nao lòng.”
Na cắn chặt môi. Những ký ức rơi vỡ trong tâm trí. Mẹ - người phụ nữ gầy gò, đêm đêm ho khan trong góc giường, những giọt nước mắt lặng lẽ cô từng vờ không thấy. Mỗi câu hỏi bị nén lại suốt tuổi thơ như ùa về: "Cha là ai?", "Tại sao người khác có, mình lại không?"
“Vì sao mẹ tôi phải nói dối tôi suốt hai mươi năm?” – cô nghẹn ngào.
“Vì cha không đáng để nhắc đến,” ông đáp, mắt rưng. “Gia đình cha phản đối dữ dội khi biết mẹ mang thai. Cha yếu đuối. Không bảo vệ được mẹ. Cha để họ ép mẹ rời đi. Lúc nhận ra thì... đã muộn.”
Ông ngừng lại, tiếng nói nghẹn như nuốt nước mắt. “Cha đã đi tìm. Nhưng không ai biết hai mẹ con ở đâu. Khi biết mẹ con mất, cha chỉ còn hy vọng con vẫn sống, đâu đó.”
Na quay mặt đi. Đôi mắt mẹ lúc hấp hối, ánh mắt đau đáu. Mẹ chưa từng hận. Nhưng chưa bao giờ kể. Có lẽ... mẹ sợ con gái sống trong một hy vọng lạc lõng, vô định.
“Thế còn những năm tôi đói khổ? Mẹ tôi nằm viện không tiền chữa? Ngoại phải xin từng đồng cho tôi học đại học? Ông ở đâu?” – cô bật lên, như tiếng kêu của đứa trẻ bị bỏ rơi.
Ông Hải cúi đầu, giọng khàn: “Không lời nào đủ để biện minh. Không lý do nào xứng đáng.”
Cô im lặng rất lâu. Trong tâm can là trận chiến của giận dữ và khao khát được yêu thương. Ông phá vỡ im lặng.
“Cha không xin con tha thứ. Chỉ xin một cơ hội. Không để làm cha, chỉ để... dõi theo con, từ xa. Như một người chuộc lỗi muộn màng.”
Na nhìn ông. Người đàn ông ấy... đã có lúc là giấc mơ, rồi là khoảng trống trong cô suốt bao năm. Giờ ông hiện diện, nhưng lại không thể chạm đến.
“Có những điều không thể quay lại được,” cô thì thầm.
“Cha biết,” ông nói. “Nhưng nếu con cho phép, cha sẽ đứng đó. Dù chỉ là... cái bóng.”
Cô không đáp. Lặng lẽ bước ra, để lại ông với tấm ảnh nhòe màu trong tay.
Thời gian trôi. Na đi công tác vùng cao, sống giữa những đứa trẻ mồ côi, gieo hy vọng từ tấm lòng của chính mình. Mỗi lần trở về, cô lại thấy một bó hoa đồng tiền đặt trước trung tâm. Mẹ cô từng thích loài hoa ấy.
Một buổi sáng, cô nhận được bưu kiện. Bên trong là cuốn sách cổ – mơ ước thời thơ bé. Dòng chữ viết tay bên trong làm tim cô thắt lại: "Mỗi người có cách yêu thương riêng. Cha chỉ biết làm thế này."
Cô ngồi rất lâu bên cửa sổ, tay ôm tách trà đã nguội. Trong tim cô, vết nứt xưa không biến mất, nhưng không còn rỉ máu.
Cô mở điện thoại. Dãy số đã lưu từ lâu hiện lên.
“Cháu muốn gặp ông. Không hứa gì cả. Chỉ là... muốn nghe thêm về mẹ. Và về con người mà cháu từng nghĩ đã chết.”
Đầu dây bên kia, tiếng thở nhẹ vang lên. Như nỗi nhẹ nhõm trút xuống.
“Cảm ơn con. Cảm ơn vì đã cho cha được sống lại... lần nữa.”
Ngoài trời, nắng nhạt trải xuống mặt đường, nhẹ tênh. Như một sợi chỉ nhỏ nối lại hai đầu đoạn đường từng đứt – bằng tha thứ.