Trời tháng ba lưng chừng nắng, thị trấn nhỏ nằm bên triền đồi xôn xao trong cái oi oi đầu mùa. Gió từ biển lùa vào, xô nghiêng những tấm bạt phủ rau trong vườn nhà bà Tâm. Bà đang lom khom nhổ từng cây cải ngọt, tay run run nhưng ánh mắt vẫn sáng rỡ. Gương mặt bà dạn dĩ những nếp nhăn, hằn sâu như chính ký ức bao năm làm mẹ, làm vợ, làm đàn bà góa bụa giữa miền quê nhiều khắc nghiệt.
Bà Tâm sống một mình trong căn nhà nhỏ mái ngói đỏ, giữa khu xóm mà người ta vẫn hay bảo: "Ở đó có người đàn bà kiên cường nhất thị trấn này." Chồng bà mất đã gần mười năm, sau cơn bạo bệnh. Ông ra đi trong sự bất lực của thuốc thang, để lại cho bà một đứa con gái đang tuổi vào đại học. Bà không khóc nhiều. Bà chỉ lặng lẽ cất khăn tang vào hộc tủ, rồi lao vào những ngày gấp gáp cơm áo, một mình lo cho con ăn học.
Con gái bà – Hạnh – lớn lên giữa những bữa cơm đạm bạc nhưng đủ đầy tình thương. Cô gái ấy học giỏi, đỗ đại học, rồi ra thành phố làm kế toán cho một công ty lớn. Bận bịu, vội vã, lâu lâu mới về thăm mẹ, mỗi lần chỉ vài ba hôm. Mỗi lần về, cô vẫn thấy mẹ chẳng khác là bao – mái tóc bạc hơn một chút, nhưng giọng nói vẫn ấm, đôi mắt vẫn dịu dàng như thuở nào.
Bà Tâm sống giản dị, không vướng bận điều gì ngoài vườn rau, mâm cơm, khói hương trên bàn thờ người chồng quá cố. Hàng xóm chưa từng thấy bà thân thiết với ai, nhất là đàn ông. Người ta từng mai mối, từng gợi ý, từng hỏi thăm, nhưng bà chỉ cười trừ. "Tôi có cháu Hạnh là đủ rồi," bà vẫn thường nói thế, miệng cười mà mắt thì lấp lánh buồn.
Thế mà, một sáng nọ, Hạnh nhận được cuộc điện thoại từ mẹ. Giọng bà rất bình thản, nhưng câu nói lại khiến cả thế giới của cô chao đảo:
– Mẹ đi khám… Bác sĩ bảo mẹ có thai rồi.
Hạnh im lặng vài giây. Cô tưởng mình nghe lầm. Hoặc mẹ đùa. Nhưng bà không hề cười. Sự nghiêm túc trong giọng nói khiến cô thấy da mình nổi gai. Cô gấp rút xin nghỉ phép, bắt chuyến xe sớm nhất để về quê. Cô không tin được – mẹ cô, một người phụ nữ đã ngoài sáu mươi, có thể mang thai?
Về đến nhà, Hạnh thấy mẹ đang phơi áo quần trước hiên. Dáng bà vẫn nhanh nhẹn, nhưng phần bụng dưới nhô nhẹ, đủ để Hạnh chết lặng. Cô gặng hỏi, chất vấn, gần như gào lên trong lo lắng. Nhưng bà Tâm chỉ lắc đầu, tay xoa nhẹ bụng:
– Mẹ khỏe. Mẹ đủ sức lo. Con đừng bận tâm.
Làm sao Hạnh không bận tâm cho được? Trong lòng cô rối bời. Từ hoang mang đến tức giận, rồi chuyển sang xót xa. Cô không dám ngủ, không dám ăn, chỉ quanh quẩn theo dõi mẹ từng chút. Hàng xóm bắt đầu xì xào. Có người bảo bà mắc bệnh u nang. Có người cười khẩy nói: "Chắc bà lẩm cẩm, tưởng mình mang thai." Nhưng với kiến thức y học đã học qua, Hạnh biết, đây không phải nhầm lẫn.
Đêm ấy, Hạnh bật khóc trong phòng cũ. Cô ngồi bên bàn học năm xưa, nhìn những cuốn vở cũ mẹ vẫn giữ lại, lòng chợt nhói lên. Cô nhớ ngày còn nhỏ, mẹ từng thức suốt đêm cầm đèn dầu dạy cô học toán, nhớ những lần mẹ nhịn đói chỉ để dành tiền cho cô mua sách… Người phụ nữ ấy, làm sao có thể khiến cô mất niềm tin như bây giờ?
Sáng thứ Bảy, Hạnh quyết định lén theo mẹ. Bà xách giỏ đi chợ từ sớm, như mọi ngày. Nhưng lần này, bà không vào chợ ngay. Bà rẽ sang con ngõ nhỏ phía sau, nơi có những căn nhà cấp bốn cũ kỹ, ẩm thấp và lặng lẽ. Hạnh đi sau, tim đập mạnh đến khó thở. Bà dừng lại trước một căn nhà có hàng rào gỗ mộc mạc. Cánh cửa mở ra, một người đàn ông trạc tuổi trung niên bước ra đón.
Anh cao, nước da ngăm rám nắng, khuôn mặt có nét từng trải nhưng ánh mắt lại rất hiền. Anh cúi đầu chào bà Tâm lễ phép, đỡ lấy giỏ từ tay bà. Bà nhìn anh, ánh mắt dịu dàng đến lạ. Rồi bà khẽ vuốt tóc anh, cười rất nhẹ. Cử chỉ ấy khiến Hạnh chết lặng.
Cô bước ra từ bóng râm, đứng đối diện hai người. Căn phòng trở nên im phăng phắc. Bà Tâm khựng lại, còn người đàn ông lúng túng, ánh mắt đảo nhanh từ mẹ sang con. Không ai nói gì trong mấy giây dài đằng đẵng. Cuối cùng, bà Tâm lên tiếng:
– Đây là Nam. Là… người mẹ thương.
Nam cúi đầu, giọng khẽ:
– Chào chị…
Hạnh không đáp. Cô nhìn mẹ như người hoàn toàn xa lạ. Trong lòng, hàng trăm câu hỏi chen nhau. Tình cảm này bắt đầu từ khi nào? Tại sao mẹ giấu cô? Và… điều kỳ diệu nào khiến mẹ cô có thai ở tuổi này?
Chiều hôm đó, bà Tâm trải lòng. Câu chuyện bắt đầu từ ba năm trước, khi Nam – con trai của người bạn thân thời trẻ của bà – về quê làm nông sau một tai nạn khiến anh mất khả năng sinh sản. Anh từng có gia đình, nhưng vợ bỏ đi sau khi biết chuyện. Anh sống lặng lẽ, chán chường, đến tá túc nhà bà Tâm trong mùa lũ khi nhà anh bị sập mái.
Giữa những ngày mưa gió, căn bếp nhỏ của bà Tâm ấm dần lên bởi tiếng nói cười. Ban đầu chỉ là sự quan tâm như mẹ với con. Rồi đến một lúc, cả hai nhận ra nỗi cô đơn đã chạm đến tận cùng tim họ. Nam không giống ai hết – không đòi hỏi, không mưu tính, chỉ đơn giản là người lặng lẽ sửa lại mái hiên nhà bà, chẻ củi, nấu nước, cùng bà ăn cơm tối. Bà không biết từ khi nào mình trông ngóng tiếng chân anh ngoài sân mỗi chiều về.
Rồi một đêm gió lạnh, tiếng đàn từ radio vang lên một bản bolero cũ. Bà ngồi trên phản, tay cầm ấm trà. Nam đến, ngồi cạnh, chẳng nói gì. Một lúc sau, anh đặt tay lên tay bà. Bà không rút lại.
– Em xin lỗi… nếu chị thấy phiền… – Nam nói.
– Không… – bà đáp, giọng run – Đã lâu rồi… tôi mới thấy bình yên như vậy.
Họ lặng lẽ thương nhau như thế. Không ràng buộc, không danh phận. Chỉ là hai tâm hồn từng tổn thương đang tìm về nhau. Và rồi, điều tưởng như không thể xảy ra – bà mang thai. Bác sĩ bảo đó là hiện tượng cực kỳ hiếm gặp, nhưng có thật. Có thể do cơ thể bà vốn khỏe mạnh, lại được chăm sóc tốt.
– Mẹ từng nghĩ đời mình đã khép lại – bà nhìn Hạnh, nước mắt rơi – Nhưng rồi mẹ nhận ra: hạnh phúc không có tuổi. Tình yêu không có giới hạn. Và phép màu… đôi khi đến muộn, nhưng không bao giờ là quá muộn.
Hạnh ngồi đó, tay siết chặt, mắt hoe đỏ. Cô không biết nên khóc hay nên cười. Bao năm nay, cô cứ nghĩ mình hiểu mẹ. Nhưng giờ, cô nhận ra, người phụ nữ ấy đã sống cả đời cho người khác, chưa từng sống cho chính mình. Giờ đây, khi bà chọn sống vì hạnh phúc riêng, cô không có quyền phản đối.
Vài tháng sau, thị trấn rộn ràng tin bà Tâm kết hôn. Đám cưới nhỏ, không rình rang, chỉ vài mâm cỗ thân tình. Hạnh đứng cạnh mẹ, nắm tay bà, cười rạng rỡ. Trong bụng bà là một mầm sống đang lớn lên từng ngày. Nam – người chồng mới – lặng lẽ đứng cạnh hai mẹ con, mắt ánh lên niềm hạnh phúc mà trước đây anh tưởng đời mình đã đánh mất.
Và như thế, điều kỳ diệu ấy không chỉ thay đổi cuộc đời bà Tâm, mà còn khiến Hạnh nhìn lại chính mình. Cô thôi vội vã, thôi hoài nghi. Cô tin: nếu mẹ cô có thể yêu lại, có thể mang thai ở tuổi sáu mươi, thì chẳng điều gì là không thể.
Một buổi chiều, khi gió biển thổi qua mái hiên, Hạnh ngồi bên hiên nhà đọc sách. Mẹ cô đang ru đứa bé mới sinh ngủ. Nam đang nhổ cỏ ngoài vườn. Nắng vàng rực rỡ, ánh lên những giọt mồ hôi trên trán ông bố mới. Mọi thứ lặng yên, như thể cả thế giới đã được sắp đặt lại – theo một cách kỳ diệu nhất, dịu dàng nhất.
Và ở đó, tình yêu – dẫu muộn – vẫn nở hoa, lặng lẽ mà rực rỡ…