Dưới ánh nắng thu nhạt nhòa, sân trường cấp ba Nguyễn Văn Trỗi im ắng, chỉ còn tiếng lá rơi rào rạt hòa cùng gió heo may nhè nhẹ lướt qua từng khung cửa lớp học cũ kỹ. Quân đứng ngoài sân, mắt nhìn xa xăm về phía dãy nhà đã xuống cấp, nơi chất chứa biết bao kỷ niệm tuổi học trò. Anh – bây giờ là giám đốc một công ty truyền thông lớn – vừa từ chối những ồn ào của buổi lễ kỷ niệm 50 năm thành lập trường để đi một mình dạo quanh khuôn viên quen thuộc. Tâm trí anh như bị kéo ngược trở lại những ngày tháng ngổ nghịch, những lần bị phạt, và cả những lúc lặng lẽ tự hỏi cuộc đời sẽ đưa anh về đâu.
Khi bước qua dãy nhà đã cũ kỹ, Quân bỗng giật mình dừng lại trước một hình ảnh vừa quen thuộc vừa lạ lẫm. Dưới mái hiên nhỏ, nơi anh từng bị phạt quỳ vì đánh nhau khi còn là học sinh, một ông cụ đang ngồi thu mình, tay lặng lẽ gom từng chiếc lá vàng rơi. Mái tóc bạc phơ của ông ánh lên màu vàng nhạt trong tia nắng chiều, gương mặt nhăn nheo hiện rõ nét hiền từ và bình yên. Đôi mắt già nua ấy nhìn Quân với một nụ cười mệt mỏi nhưng ấm áp, rồi lại cúi xuống chăm chú nhặt những chiếc lá khô. Trái tim Quân chợt lặng đi một nhịp, một cảm giác vừa quen thuộc vừa khó tả dâng lên trong anh.
Anh bước chậm lại, giọng nói hơi ngập ngừng vang lên: "Cháu chào bác… Bác có phải người ở đây không ạ?" Ông cụ ngước đầu, đôi mắt nheo lại trong nụ cười thân quen: "Ờ… chắc vậy… mọi người hay gọi tôi là bác Tư." Cái tên ấy như một luồng điện chạy qua tim Quân, khiến anh không thể kìm nén được sự tò mò và hồi hộp. "Bác Tư?" Anh khẽ hỏi, cố nhớ lại ký ức đã phủ đầy bụi thời gian.
Anh lặng nhìn khuôn mặt gầy gò, hiền hậu của ông cụ, rồi giọng anh nghẹn ngào bật ra: "Không lẽ… bác là thầy Tư – giám thị ngày xưa?" Ông cụ cười nhẹ, khuôn mặt khắc khoải pha chút bẽn lẽn: "Thầy gì? Tôi chỉ là người… hay dọn rác quanh đây thôi." Lời nói như muốn phủ nhận, nhưng ánh mắt ông không giấu nổi sự dịu dàng thân quen.
Quân đứng yên, nỗi xúc động chực trào ra trong lòng khiến anh nghẹn ngào không nói nên lời. Ký ức ùa về như một dòng sông dữ dội. Ngày ấy, ông – người giám thị nghiêm khắc mà thương học trò hết mực – luôn là chỗ dựa thầm lặng của bao thế hệ. Anh nhớ như in lần bị phạt quỳ dưới mái hiên này vì cãi nhau với bạn. Thay vì quát mắng, ông thầy đó chỉ hỏi: "Con có đói không?" Rồi thầy dẫn anh vào phòng, chia sẻ bữa cơm nguội cùng cá khô, lặng lẽ lắng nghe câu chuyện tuổi trẻ hỗn độn của anh. Lần đầu tiên trong đời, có người hỏi anh một cách chân thành về nỗi đau và sự bối rối của mình.
Nước mắt trào ra không phải vì đau đớn, mà vì cảm nhận được sự quan tâm giản dị mà sâu sắc đó. Ông thầy Tư đã âm thầm giúp đỡ những học sinh nghèo, những đứa trẻ thất học, từng chiếc áo ấm được giấu trong balô, từng lời khuyên khắc sâu trong tim những đứa trẻ lạc lối. Và giờ đây, ông ngồi đó, lặng lẽ như một bóng ma của thời gian, vẫn giữ nguyên nét hiền từ nhưng đã trở nên mong manh.
Từ ngày gặp lại, Quân không thể rời xa bóng hình ông cụ. Anh đến trường nhiều lần, thấy ông ngày nào cũng miệt mài quét dọn, lau chùi từng cánh cửa lớp học cũ, gom từng chiếc lá rụng dưới mái hiên. Có hôm, anh hỏi: "Bác sống ở đâu ạ?" Ông chỉ cười, đôi mắt mơ màng: "Tôi không nhớ rõ… chỉ thấy ở đây quen quen…" Một giáo viên già thì thầm: "Bác Tư sống một mình sau khi nghỉ hưu, không ai rõ quá khứ, chỉ biết sau một cơn sốt, trí nhớ ông dần phai nhạt, cứ quay về trường như một thói quen không thể từ bỏ."
Một buổi chiều mưa tầm tã, Quân đến trường, nhưng không thấy ông cụ đâu. Trái tim anh như bị bóp nghẹt khi tìm khắp nơi chỉ thấy khoảng trống hoang vắng. Cuối cùng, anh phát hiện ông đang co ro dưới mái hiên lớp học cũ, ướt đẫm mưa. Không kịp suy nghĩ, anh chạy đến, quấn áo khoác quanh người ông, bế ông lên xe vội vàng đưa về nhà.
Biệt thự sang trọng của Quân không giống trường học, nhưng anh đã thuê bác sĩ riêng, điều dưỡng chăm sóc tận tình cho ông cụ. Khi tỉnh lại trong căn phòng ấm áp, ông nhìn quanh, ánh mắt lấp lánh tò mò: "Đây… là trường hả con?" Quân ngồi bên, nắm chặt tay ông: "Không, đây là nhà con… nhưng nếu bác muốn, con sẽ làm chỗ này giống mái hiên cũ, để bác vẫn có thể nhặt lá và ngắm nhìn các học trò." Nụ cười hiền lành của ông lại hiện lên, ánh mắt dù mờ đục nhưng chan chứa niềm vui.
Vài tháng sau, trong sân nhà Quân mọc lên một khuôn viên nhỏ có mái hiên gỗ, chiếc ghế đá cũ được phục chế kỹ lưỡng. Mỗi buổi sáng, ông lại ra ngồi đó, tay cầm chổi tre, miệng ngân nga bài hát cũ: "Ngày xưa có một ông thầy…" Lúc này, Quân biết rằng ông không chỉ tìm thấy nơi chốn bình yên, mà còn nhận lại tình thương mà ông đã trao đi suốt đời.
Giữa bao bộn bề của cuộc sống, người ta thường quên mất những điều giản dị nhưng vô giá. Qua ông cụ – thầy Tư – Quân hiểu rằng yêu thương và sự quan tâm không bao giờ cũ kỹ, mà là ngọn lửa sáng mãi trong tim, dẫn đường cho mỗi bước chân dù đời có đổi thay. Và chính ở đó, giữa những chiếc lá rơi, giữa mái hiên cũ kỹ, họ đã tìm thấy nhau, tìm thấy bình yên cho tâm hồn, tìm thấy ý nghĩa của một cuộc đời trọn vẹn.