Chiều thu, lá vàng rơi lác đác trong sân trường Nguyễn Văn Trỗi, tạo nên một khung cảnh yên bình và hoài niệm. Bầu trời trong xanh, gió nhẹ nhàng lướt qua từng ô cửa sổ lớp học, mang theo hương thơm của thời gian. Quân, giờ đây là giám đốc của một công ty truyền thông lớn, trở về ngôi trường xưa theo lời mời dự lễ kỷ niệm 50 năm thành lập. Sau phần lễ chính, anh xin phép đi dạo quanh sân trường một mình, để tìm lại những ký ức đã xa.
Khi rẽ qua dãy nhà cũ gần như bỏ hoang, Quân bất chợt khựng lại. Dưới mái hiên nhỏ – nơi năm xưa anh từng bị phạt quỳ vì đánh nhau – có một ông cụ đang ngồi lặng lẽ, tay cầm chổi tre, gom từng chiếc lá rơi. Ánh nắng vàng nhạt phủ lên mái tóc bạc phơ, gương mặt nhăn nheo nhưng ánh mắt hiền từ. Cụ mỉm cười khi thấy anh, rồi cúi xuống tiếp tục nhặt rác.
Quân ngập ngừng tiến lại gần, lòng đầy xúc động. Anh hỏi: “Cháu chào bác… Bác làm ở đây ạ?” Ông cụ ngẩng đầu, mắt nheo nheo: “Ờ… chắc vậy… Ai cũng quen gọi tôi là bác Tư…” Cái tên ấy gợi lên một điều gì đó mơ hồ trong tâm trí Quân.
Anh quan sát cụ kỹ hơn – dáng người gầy gò, nét mặt hiền lành. Rồi như có luồng điện chạy qua tim, Quân thốt lên: “Không lẽ… bác là thầy Tư – giám thị hồi xưa?” Ông cụ lắc đầu, cười nhẹ: “Thầy… thầy gì? Tôi chỉ là người… hay dọn rác quanh đây thôi…”
Quân lặng đi. Nỗi xúc động trào lên nghẹn họng. Chính ông – ngày ấy – là người giám thị nghiêm khắc nhưng rất thương học trò. Ai vi phạm nội quy, ông đều phạt... nhưng chỉ phạt những lỗi lớn, còn học sinh nghèo, ông luôn âm thầm giúp.
Anh nhớ rõ, có lần bị phạt quỳ dưới mái hiên này vì cãi nhau với bạn, ông không quát mắng mà chỉ hỏi: "Con có đói không? Quỳ xong, vô phòng thầy ăn cơm nguội với cá khô. Rồi kể thầy nghe vì sao đánh nhau." Chỉ vậy thôi, mà Quân bật khóc. Vì ông là người đầu tiên hỏi anh có đói.
Từ đó, thầy Tư trở thành một chỗ dựa lặng lẽ. Có học sinh nghèo không có áo ấm, ông âm thầm gom lương thực rồi gửi vào balô. Có đứa bỏ học, ông đến tận nhà khuyên nhủ cha mẹ. Vậy mà bây giờ… ông ngồi đây, lặng lẽ như chiếc bóng.
Quân quay lại trường nhiều lần sau đó. Lần nào ông cụ cũng ở đó – nhặt rác, lau cửa lớp, gom lá rụng, rồi ngồi dưới mái hiên cũ ngẩn ngơ nhìn mây trôi. “Bác sống ở đâu ạ?” – Quân hỏi một hôm. Ông đáp đơn giản: “Tôi không nhớ rõ… nhưng ở đây thấy… quen quen…”
Một người giáo viên già nói nhỏ: “Sau khi nghỉ hưu, bác Tư sống một mình, không lập gia đình. Nghe nói sau cơn sốt cách đây vài năm thì không còn minh mẫn, cứ lẩn thẩn quay lại trường… mà ai nỡ đuổi…”
Một ngày mưa lớn, Quân đến trường, không thấy ông cụ nữa. Cảm giác trống rỗng khiến tim anh đau nhói. Anh chạy khắp trường, cuối cùng thấy ông đang ngồi co ro sau lớp học cũ, ướt sũng. Không kịp suy nghĩ, Quân cởi áo khoác, trùm lên người ông, rồi bế ông lên xe.
Ông cụ được đưa về biệt thự của Quân. Anh thuê bác sĩ riêng chăm sóc, mời điều dưỡng tận tình. Ngày đầu tiên tỉnh lại trong căn phòng ấm, ông cụ nhìn quanh, khẽ hỏi: “Đây… là trường hả con?” Quân ngồi xuống, nắm lấy tay ông: “Không, đây là nhà con… nhưng nếu bác muốn, con sẽ làm chỗ này giống mái hiên xưa... Để bác vẫn được nhặt lá, ngắm học trò…”
Ông cụ cười. Nụ cười vẫn hiền như năm xưa, dù đôi mắt đã mờ đục. Vài tháng sau, một khuôn viên nhỏ được xây trong sân nhà Quân. Giữa khuôn viên có mái hiên gỗ, bên dưới là chiếc ghế đá cũ được sửa lại.
Mỗi sáng, ông cụ lại ra đó, tay cầm chổi, miệng ngân nga bài hát quen thuộc: “Ngày xưa có một ông thầy…” Quân đứng từ xa, nhìn ông với ánh mắt đầy yêu thương và biết ơn. Anh hiểu rằng, có những người thầy không chỉ dạy chữ, mà còn dạy cách làm người bằng chính tình yêu thương và sự tận tụy.
Câu chuyện của Quân và thầy Tư là minh chứng cho việc một hành động nhỏ có thể thay đổi cả cuộc đời một con người. Và rằng, lòng tốt, dù nhỏ bé, vẫn luôn có sức mạnh lan tỏa và hồi sinh những tâm hồn tưởng chừng đã lãng quên.