Buổi chiều Quảng Ngãi, gió mang theo hơi mặn của biển, thổi qua khung cửa sổ căn phòng trọ chật hẹp, khẽ làm lay động tấm rèm cũ kỹ. Tôi ngồi đó, nhìn ra khoảng không vô định, lòng nặng trĩu những nỗi niềm. Đã bốn năm kể từ ngày tôi bước chân vào cuộc hôn nhân với người đàn ông mà tôi yêu thương hơn cả bản thân mình. Hạnh phúc tưởng chừng viên mãn, trọn vẹn, nhưng chỉ sau ba năm chung sống, chồng tôi bất ngờ phát bệnh hiểm nghèo và qua đời, để lại tôi và con gái nhỏ, bé Mai, với gánh nặng nợ nần chồng chất và nỗi đau mất mát tột cùng.
Nước mắt tôi cạn khô sau những đêm dài vật vã. Tôi nhớ ánh mắt dịu dàng của anh, nhớ nụ cười ấm áp của anh. Mất anh, cuộc sống của tôi như sụp đổ. Tôi cảm thấy mình lạc lõng, chới với giữa biển đời rộng lớn. Chỉ có con gái nhỏ, bé Mai, là điểm tựa duy nhất để tôi tiếp tục sống, tiếp tục thở. Tôi phải mạnh mẽ vì con, vì con là tất cả những gì còn lại của anh.
.png)
Sau tang lễ, tôi và con gái vẫn ở lại nhà chồng. Thời gian đầu, bố mẹ chồng tôi, đặc biệt là mẹ chồng, bà Lan, rất thương xót. Bà luôn miệng động viên tôi, chăm sóc tôi và bé Mai tận tình. Tôi đã cố gắng chăm sóc ông bà khi họ ốm yếu vì thương nhớ con trai. Tôi muốn bù đắp cho họ, muốn trở thành một người con dâu hiếu thảo, để họ bớt đi phần nào nỗi đau mất con. Tôi nghĩ rằng, dù chồng tôi không còn, nhưng tôi vẫn có một gia đình, một điểm tựa.
Nhưng chỉ một năm sau, mọi thứ thay đổi một cách chóng mặt. Mẹ chồng tôi bỗng trở nên khó tính, xét nét tôi từng li từng tí. Từ cách tôi nấu ăn, cách tôi chăm sóc bé Mai, cho đến cách tôi ăn mặc, bà đều có thể tìm ra lý do để phàn nàn, để chỉ trích. Những lời nói cay nghiệt của bà như những mũi kim đâm vào tim tôi, khiến tôi cảm thấy tủi thân và lạc lõng.
Bố chồng tôi, ông Bách, thì lặng thinh, ít khi nói chuyện với tôi. Ông chỉ lâu lâu nhắc khéo chuyện tôi nên "nghĩ cho tương lai", "còn trẻ thì tính đường khác". Ánh mắt ông ấy chất chứa sự lo lắng, nhưng tôi không thể hiểu được ý nghĩa sâu xa trong những lời nói của ông. Tôi cứ nghĩ ông ấy muốn tôi tái hôn, muốn tôi tìm một người đàn ông khác để nương tựa, để gánh vác trách nhiệm nuôi con. Nhưng tôi không muốn. Tôi chỉ muốn ở bên con, muốn sống cuộc đời của mình theo cách của riêng tôi.
Một buổi chiều, khi tôi đang ngồi thêu thùa trên hiên nhà, mẹ chồng tôi bất ngờ gọi tôi ra. Giọng bà lạnh tanh, ánh mắt bà không chút cảm xúc, như thể bà đang nói một câu chuyện không liên quan đến tôi: "Nhà này không thể mãi là nhà con được. Con nên tự lo cuộc sống của mình." Lời nói đó như một nhát dao đâm thẳng vào tim tôi. Tôi sững sờ, cảm thấy như toàn thân mình bị đông cứng lại.
Dù tủi thân, giận đến phát run, nhưng tôi vẫn cố gắng kìm nén cảm xúc. Tôi gật đầu chấp nhận rời đi, không nói một lời nào. Tôi bế con gái vào lòng, nước mắt lăn dài trên má. Tôi cảm thấy mình bị hắt hủi, bị bỏ rơi, bị đối xử không bằng một người dưng. Ngôi nhà mà tôi đã từng xem là tổ ấm, giờ đây lại trở thành nơi xua đuổi tôi. Nỗi đau mất chồng chưa nguôi ngoai, giờ lại thêm nỗi đau bị gia đình chồng từ bỏ. Tôi cảm thấy mình thật vô dụng, thật cô đơn.
Tôi thuê một phòng trọ nhỏ chỉ 12 mét vuông, nằm sâu trong con hẻm nhỏ. Ban ngày, tôi dậy từ tờ mờ sáng, lọ mọ nấu xôi, rồi mang ra chợ bán. Cái nắng, cái gió của Quảng Ngãi táp vào mặt, nhưng tôi không dám than vãn. Tôi chỉ biết cắm cúi làm việc, hy vọng kiếm đủ tiền để trang trải cuộc sống. Tối đến, tôi lại đi quét dọn cho ba văn phòng gần đó. Mỗi đêm, tôi ngủ chưa tới năm tiếng, nhưng tôi luôn cố gắng sắm sửa đủ đầy cho con, không muốn con phải thiếu thốn bất cứ thứ gì.
Bé Mai là một đứa trẻ ngoan, ít khi quấy khóc. Hai mẹ con tôi dù ăn cơm canh đạm bạc vẫn cười đùa, kể chuyện trong ngày. Bé Mai thường líu lo kể về những chuyện ở lớp, về những người bạn mới. Tôi nhìn con, lòng tôi tràn ngập tình yêu thương và hy vọng. Tôi nghĩ mình sẽ cố gắng như thế vài năm, đợi con lớn thêm chút rồi tính tiếp. Tôi sẽ dành tất cả những gì mình có cho con, để con có một cuộc sống tốt đẹp hơn mẹ nó.
Nhưng rồi một hôm, bố mẹ chồng tôi bất ngờ tìm đến chỗ tôi trọ. Bố chồng tôi, ông Bách, nhìn căn phòng trọ chật hẹp, nhìn tôi và bé Mai đang ăn vội bữa cơm đạm bạc, ánh mắt ông ấy đầy sự xót xa. Ông nói thẳng: "Hai mẹ con sống thế này khổ quá. Thôi, con cứ để cháu về ở với ông bà, ông bà lo được."
Tôi thương con, sợ con theo mình sẽ quá cực, sẽ không được hưởng một cuộc sống đầy đủ. Nhưng tôi cũng không muốn rời xa con, không muốn xa rời hơi ấm duy nhất còn lại của chồng tôi. Tôi do dự, đấu tranh nội tâm. Mẫu thuẫn giữa tình mẫu tử và mong muốn cho con có một tương lai tốt đẹp hơn khiến tôi đau đớn. Tôi nhớ lại lời dặn của chồng tôi trước khi anh mất: "Em phải chăm sóc con thật tốt, phải cho con một cuộc sống hạnh phúc."
Tuy nhiên, khi con bé về thăm ông bà nội một lần, nó đã ríu rít kể về đồ chơi mới, về những món ăn ngon, tôm to, cua biển. Bé Mai kể với vẻ mặt rạng rỡ, đôi mắt bé sáng lấp lánh. Tôi biết nhà chồng vẫn dư dả, bố chồng vẫn làm kế toán trưởng công ty lớn, họ sẽ lo cho cháu tốt hơn, sẽ cho cháu một cuộc sống đầy đủ hơn tôi. Cuối cùng, tôi gật đầu, đưa con về cho ông bà nuôi. Khoảnh khắc đó, trái tim tôi như bị xé làm đôi. Từ đó, tôi sống một mình trong căn phòng trọ trống tênh, ngày đi làm, đêm trở về nghe tiếng trẻ con hàng xóm mà ứa nước mắt.
Tôi vẫn giữ thói quen bán xôi buổi sáng ở góc chợ. Công việc tuy vất vả nhưng cũng giúp tôi quên đi phần nào nỗi cô đơn. Một buổi sáng, khi tôi đang cắm cúi gói xôi cho khách, tôi bất chợt thấy bóng dáng mẹ chồng tôi đứng khuất sau cột điện, ánh mắt bà dõi theo tôi rất lâu rồi mới quay đi. Tôi giật mình, cảm thấy một chút khó hiểu. Bà từng là người đẩy tôi ra khỏi nhà, từng khiến tôi tưởng mình bị ghét bỏ đến tận cùng, vậy mà giờ lại lén lút dõi theo tôi mỗi sáng.
Dần dà, tôi thấy bà đến nhiều lần hơn. Lúc thì bà ngồi ở quán nước đối diện, giả vờ uống trà. Lúc thì bà đứng bên kia đường, giả vờ xem điện thoại. Bà không bao giờ đến gần, không bao giờ hỏi han, chỉ lặng lẽ nhìn tôi từ xa. Tôi biết bà vẫn thỉnh thoảng loanh quanh chỗ tôi bán xôi. Vài lần tới thăm con, con gái tôi kể: "Bà nội vẫn thường đưa con đến trường, xong bà qua chỗ mẹ bán xôi á. Nhiều hôm bà còn kể cho con biết hôm nào mẹ bị ế, hôm nào mẹ bán hết sớm á."
Tôi không hỏi gì thêm, chỉ cúi mặt, thấy lòng mình nhói lên. Một cảm giác phức tạp dâng trào trong tôi: vừa tủi thân, vừa khó hiểu, và cả một chút bối rối. Bà ấy quan tâm đến tôi đến vậy sao? Hay đây chỉ là sự tò mò của bà? Tôi không biết. Những buổi chớm đông, khi tôi ngồi co ro bên nồi xôi nghi ngút khói, đôi tay buốt giá, tôi vẫn thấy dáng người ấy thấp thoáng đâu đó, không đến gần, không hỏi han, chỉ lặng lẽ nhìn rồi quay đi, như một thói quen không ai giải thích nổi. Chuyện này kéo dài đến năm thứ ba, kể từ ngày tôi rời khỏi nhà chồng.
Mỗi lần nhìn thấy bóng dáng bà, lòng tôi lại dậy sóng. Tôi tự hỏi, liệu có phải bà đang ân hận? Hay bà đang lo lắng cho tôi? Tôi không thể hiểu được tâm tư của người mẹ chồng này. Mối quan hệ giữa chúng tôi vẫn là một bức màn bí ẩn, một câu hỏi lớn không lời giải đáp.
Một buổi chiều mùa hè, trời trong xanh, nắng vàng dịu nhẹ. Tôi về thăm con gái. Bé Mai chạy ra ôm chầm lấy tôi, líu lo kể chuyện. Bố chồng tôi, ông Bách, bất ngờ mời tôi vào nhà. Ông nói: "Cứ để con bé chơi bên hàng xóm thêm lúc nữa, tí bố gọi về cho. Bố muốn nói chuyện với con một chút."
Tôi có chút lo lắng. Không biết bố chồng muốn nói chuyện gì với tôi. Tôi ngồi xuống ghế, nhìn ông Bách, ánh mắt tôi đầy sự tò mò và một chút sợ hãi. Ông ấy nhìn tôi, ánh mắt ông ấy đầy sự yêu thương và một chút buồn bã.
Ông bắt đầu tiết lộ sự thật, giọng ông trầm trầm, mỗi lời nói như một tiếng sét đánh ngang tai tôi: "Con từng trách mẹ chồng con đúng không? Nhưng con có biết, mẹ con cố tình làm thế là để cho con có thể bước tiếp không?" Tôi sững sờ. Mẹ chồng tôi cố tình làm thế ư? Tại sao?
Ông Bách tiếp lời, giọng ông ấy nghẹn ngào: "Bà ấy nói với bố, nếu con ở lại, con sẽ mãi chăm nom cho đôi vợ chồng già này, chẳng dám lấy ai, chẳng dám đi đâu. Mà con còn trẻ. Bà ấy sợ con gò bó, đánh mất thanh xuân ở căn nhà này nên chọn cách xấu nhất, đẩy con đi, cho con ghét mà bỏ đi luôn, để con yên tâm tìm hạnh phúc mới."
Tôi nghe những lời đó, nước mắt tôi lăn dài. Tôi không thể tin được. Hóa ra, những lời nói cay nghiệt, những hành động khắc nghiệt của mẹ chồng tôi lại xuất phát từ tình yêu thương. Bà ấy đã chọn cách làm người xấu, để tôi có thể sống một cuộc đời tự do, không bị ràng buộc bởi nghĩa vụ.
Ông Bách tiếp tục: "Nhưng thực ra, bà ấy còn đau hơn con. Tuần nào bà ấy cũng phải đến nhìn xem con sống thế nào, có người đàn ông nào đỡ đần con không? Bà ấy không dám đến gần con, vì sợ con giận. Bà ấy chỉ muốn con được hạnh phúc, con được sống một đời bình yên."
Tôi nhìn quanh căn nhà quen thuộc, từng ngóc ngách in dấu bao kỷ niệm. Nơi tôi từng bị đuổi đi trong tủi hờn, hóa ra lại là nơi muốn tôi hạnh phúc, sống tốt nhất. Nỗi tủi thân, sự giận dữ trong lòng tôi tan biến. Thay vào đó là một cảm giác ân hận sâu sắc vì đã hiểu lầm mẹ chồng, và một tình yêu thương vô bờ bến dành cho bà.
Tôi không biết nên khóc hay nên cười. Lòng tôi dâng trào những cảm xúc lẫn lộn: sự hối hận, sự biết ơn, và cả một niềm hạnh phúc khó tả. Tôi nhận ra rằng, tình yêu đôi khi không phải lúc nào cũng mang hình hài dịu dàng hay ngọt ngào. Có những người không biết cách nói yêu, chỉ biết chọn cách khiến ta đau để ta trưởng thành, chọn cách đẩy ta đi để ta được sống một đời tự do, thay vì bị buộc vào những nghĩa vụ và hy sinh không tên.
Đêm ấy, tôi nằm bên con gái, lặng lẽ vuốt tóc nó. Trong đầu tôi là hình ảnh mẹ chồng đứng khuất sau cột điện, ánh mắt bà dõi theo tôi. Tôi tự hỏi mình nên tiếp tục cuộc sống đơn độc kia rồi tìm một người mới hay quay trở lại, sống tiếp bên bố mẹ chồng, để ông bà không còn phải lo lắng cho "hạnh phúc khác" của tôi nữa.
Tôi nhận ra rằng, tình yêu thương của mẹ chồng tôi dành cho tôi lớn đến nhường nào. Bà ấy đã hy sinh hạnh phúc của bản thân, chấp nhận để tôi ghét bỏ, chỉ để tôi có thể được hạnh phúc. Tôi không thể nào tiếp tục sống một cuộc sống đơn độc, khi biết rằng có những người đang âm thầm dõi theo tôi, lo lắng cho tôi.
Ngày hôm sau, khi tôi đang bán xôi, một người đàn ông lạ mặt bước đến. Anh ta nhìn tôi, ánh mắt anh ta đầy sự cảm kích. Anh ta nói: "Cô là vợ của anh Tuấn phải không? Tôi là bệnh nhân cũ của anh ấy."
Anh ta kể rằng, trước khi chồng tôi mất, anh ấy đã từng nói chuyện với anh ta rất nhiều về tôi và bé Mai. Chồng tôi lo lắng rằng, nếu anh ấy mất đi, tôi sẽ không có khả năng tự lo cho cuộc sống của mình, và sẽ phải phụ thuộc vào gia đình chồng. Chồng tôi đã nhờ người đàn ông này, một người bạn thân thiết của anh ấy, hãy tìm cách giúp tôi tự lập, và không để tôi sống phụ thuộc vào ai.
Người đàn ông đó cũng kể rằng, chồng tôi đã từng nói chuyện với bố mẹ tôi về việc này. Anh ấy đã bày tỏ mong muốn rằng, nếu có chuyện gì xảy ra, bố mẹ tôi hãy giúp tôi tự lập, hãy "xua đuổi" tôi ra khỏi nhà, để tôi có thể tìm kiếm hạnh phúc riêng của mình. Anh ấy không muốn tôi phải sống trong cảnh góa bụa, phải hy sinh tuổi thanh xuân của mình vì gia đình chồng.
Tôi nghe những lời đó, nước mắt tôi lăn dài. Tôi không ngờ rằng, chồng tôi đã suy nghĩ xa đến vậy. Anh ấy đã lo lắng cho tôi đến từng chi tiết nhỏ nhất. Anh ấy đã chọn cách hy sinh, để tôi có thể được hạnh phúc.
Sau khi biết được sự thật về mong muốn của chồng tôi, tôi quyết định sẽ nói chuyện thẳng thắn với mẹ chồng tôi. Tôi muốn bà biết rằng, tôi đã hiểu được tấm lòng của bà.
Trên đường đến nhà mẹ chồng, tôi bất ngờ gặp một người phụ nữ lớn tuổi đang ngồi bán rau ở chợ. Bà ấy nhìn tôi, rồi bất ngờ gọi tôi lại. Bà ấy nói: "Cháu là vợ của thằng Tuấn phải không? Cô là bạn cũ của bà Lan, mẹ chồng cháu."
Bà ấy kể rằng, trước đây, gia đình mẹ chồng tôi từng rất nghèo khổ. Bà ấy đã phải chịu đựng rất nhiều sự khinh thường từ họ hàng, và bà ấy đã luôn ám ảnh về việc phải có tiền, phải giàu có để không bị ai khinh thường nữa. Mẹ chồng tôi đã từng phải bỏ học sớm để đi làm thuê, kiếm tiền nuôi gia đình. Bà ấy đã phải trải qua một tuổi thơ cơ cực, đầy khó khăn.
Bà ấy cũng kể rằng, mẹ chồng tôi đã từng được một người phụ nữ tốt bụng giúp đỡ khi bà ấy còn nhỏ. Người phụ nữ đó đã cho mẹ chồng tôi một khoản tiền nhỏ để bà ấy có thể đi học, và bà ấy đã hứa rằng, sau này, bà ấy sẽ giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn giống như mình. Tôi nghe những lời đó, lòng tôi dâng trào sự xúc động. Tôi hiểu rằng, đằng sau vẻ ngoài khắc nghiệt, mẹ chồng tôi cũng có một trái tim nhân hậu.
Tôi đến nhà mẹ chồng. Tôi ôm bà ấy vào lòng, nước mắt tôi lăn dài. Tôi nói: "Mẹ ơi, con xin lỗi. Con đã hiểu lầm mẹ. Con cảm ơn mẹ vì tất cả." Mẹ chồng tôi cũng ôm tôi thật chặt, bà ấy khóc nức nở.
Bố chồng tôi, ông Bách, cũng ôm lấy tôi và mẹ chồng. Ông ấy nói: "Gia đình mình lại được đoàn tụ rồi." Khoảnh khắc đó, tôi cảm thấy một sự bình yên vô cùng. Mọi khúc mắc, mọi nỗi đau, mọi sự hiểu lầm đều được hóa giải.
Chúng tôi quyết định sẽ không để tôi phải sống một mình nữa. Tôi sẽ chuyển về ở với bố mẹ chồng. Tôi vẫn sẽ tiếp tục công việc bán xôi, và tôi sẽ dành thời gian để chăm sóc bố mẹ chồng, và bé Mai.
Bé Mai rất vui khi được sống cùng bố mẹ chồng và tôi. Con bé thường xuyên chạy nhảy, cười đùa trong nhà. Tiếng cười của con bé làm cho căn nhà thêm ấm áp, thêm vui vẻ.
Một thời gian sau, mẹ chồng tôi bất ngờ đề nghị tôi cùng bà ấy thực hiện một dự án: mở một quán xôi nhỏ, với tên gọi "Xôi Hạnh Phúc". Bà nói rằng, bà muốn dùng số tiền tiết kiệm của mình để giúp tôi mở quán, và bà muốn cùng tôi làm việc, để chúng tôi có thể có nhiều thời gian bên nhau hơn.
Tôi rất bất ngờ và cảm động. Tôi không ngờ rằng, mẹ chồng tôi lại có thể nghĩ ra một ý tưởng tuyệt vời như vậy. Chúng tôi cùng nhau trang trí quán xôi, cùng nhau chuẩn bị nguyên liệu, cùng nhau nấu những nồi xôi thơm ngon.
Quán "Xôi Hạnh Phúc" của chúng tôi nhanh chóng trở nên nổi tiếng. Mọi người đều yêu thích những món xôi của chúng tôi, và họ cũng yêu thích câu chuyện về tình yêu thương, về sự tha thứ của gia đình tôi.
Mẹ chồng tôi và tôi trở thành những người bạn thân thiết. Chúng tôi thường xuyên chia sẻ mọi chuyện trong cuộc sống, từ những niềm vui nhỏ nhặt cho đến những nỗi buồn thầm kín. Chúng tôi đã học được cách thấu hiểu nhau hơn, cách yêu thương nhau hơn.
Cuộc sống của tôi, của gia đình tôi, giờ đây đã tràn ngập hạnh phúc và bình yên. Tôi biết rằng, hạnh phúc không phải là những gì xã hội áp đặt, mà là những gì chúng ta tự định nghĩa, tự xây dựng bằng tình yêu thương và sự thấu hiểu. Tôi sẽ luôn trân trọng những bài học đã học được, và sẽ tiếp tục hành trình của mình với tất cả tình yêu và sự bao dung.
Bé Mai lớn lên trong vòng tay yêu thương của cả gia đình. Con bé là niềm hạnh phúc, là ánh sáng trong cuộc đời tôi và bố mẹ chồng. Mỗi khi nhìn thấy con bé cười, lòng tôi lại ấm áp vô cùng.
Gia đình tôi đã trở thành một minh chứng sống động cho câu nói: Đôi khi tình thương không phải lúc nào cũng mang hình hài dịu dàng hay ngọt ngào. Có những người không biết cách nói yêu, chỉ biết chọn cách khiến ta đau để ta trưởng thành, chọn cách đẩy ta đi để ta được sống một đời tự do, thay vì bị buộc vào những nghĩa vụ và hy sinh không tên. Nhưng rồi khi ta đủ trải qua, đủ lắng lại và đủ thứ tha, ta mới hiểu có những vết thương sinh ra từ tình yêu, có những xua đuổi lại chính là cách người ta giữ gìn ta theo một kiểu âm thầm, lặng lẽ nhất.