Những năm tháng nơi xứ người, tôi, Nguyễn Minh Hoàng, luôn ôm ấp giấc mộng về một ngày trở về, được đoàn tụ với gia đình nhỏ bé của mình. Tiền bạc chắt chiu gửi về từng đồng, hình ảnh mẹ già, vợ hiền và con thơ luôn là động lực thôi thúc tôi cố gắng mỗi ngày, giữa cái lạnh cắt da của những công xưởng xa lạ. Tôi hình dung về một ngôi nhà khang trang hơn, một cuộc sống đủ đầy hơn cho những người phụ nữ tôi yêu thương và cậu con trai bé bỏng. Lần này, tôi quyết định trở về mà không báo trước, muốn tạo cho họ một bất ngờ lớn sau ba năm ròng rã xa cách.
Chuyến bay dài mười mấy tiếng đồng hồ cuối cùng cũng hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất, ánh nắng Sài Gòn vẫn gay gắt nhưng thân thuộc đến lạ. Tôi thuê một chiếc taxi, lòng nôn nao khôn tả. Suốt quãng đường về căn nhà nhỏ ở ngoại ô, bao nhiêu viễn cảnh hạnh phúc cứ hiện ra trong đầu tôi. Tôi sẽ ôm chặt mẹ vào lòng, vuốt ve mái tóc đã bạc thêm nhiều sợi. Tôi sẽ hôn lên trán vợ, cảm ơn em đã một mình gánh vác mọi thứ. Và tôi sẽ bế bổng thằng cu Tít, thằng con trai mà tôi chỉ được nhìn qua những cuộc gọi video ít ỏi.
.png)
Chiếc taxi dừng trước con hẻm quen thuộc. Tôi xuống xe, kéo vali, bước từng bước chậm rãi nhưng đầy háo hức. Khung cảnh xung quanh vẫn vậy, những ngôi nhà lụp xụp, những hàng cây xanh mướt và tiếng rao hàng của bà lão bán xôi vòm vòm. Tôi mỉm cười, lòng tràn ngập xúc cảm. Nhưng rồi, khi bước chân đến gần hơn ngôi nhà của mình, một hình ảnh đập vào mắt tôi, khiến nụ cười trên môi tắt ngúm, thay vào đó là một cảm giác bàng hoàng, chết lặng.
Trước mắt tôi, mẹ tôi, bà Nguyễn Thị Hoa, người phụ nữ gần bảy mươi tuổi, lưng đã còng, tóc đã bạc phơ, đang ngồi bên vệ đường. Bên cạnh bà là một gánh hàng rong, lỉnh kỉnh những gói xôi, bánh mì và mấy chai nước suối. Bà cúi đầu, dùng chiếc quạt nan cũ kỹ phe phẩy những đốm lửa than hồng để giữ ấm cho nồi xôi. Đôi bàn tay gầy guộc, chai sạn của bà run rẩy khi đếm từng đồng bạc lẻ mà khách trả. Hình ảnh ấy như một nhát dao đâm thẳng vào tim tôi. Mẹ tôi, người đáng lẽ phải được nghỉ ngơi, an hưởng tuổi già, giờ đây lại phải vất vả mưu sinh giữa cái nắng nóng oi ả của Sài Gòn.
Tôi đứng chôn chân tại chỗ, không thể thốt nên lời. Toàn thân tôi như bị đóng băng, mọi giác quan đều đình trệ. Mồ hôi lạnh toát ra dù trời không quá nóng. Trong đầu tôi vang lên một câu hỏi nhói lòng: "Sao lại thế này? Vợ tôi đâu? Tiền tôi gửi về đâu rồi?". Một cảm giác giận dữ, phẫn uất bốc lên ngùn ngụt, lấn át cả nỗi buồn và sự xót xa. Tôi đã làm lụng cật lực nơi đất khách quê người, gửi về không thiếu một đồng nào, chỉ mong mẹ được an nhàn, vợ được đỡ đần. Vậy mà giờ đây, cảnh tượng này lại hiện ra trước mắt tôi, như một sự chế giễu cay đắng đối với những nỗ lực của tôi.
Tôi muốn chạy đến ôm lấy mẹ, muốn hỏi bà điều gì đang xảy ra. Nhưng đôi chân tôi nặng trĩu, không thể nhấc lên được. Tôi sợ, sợ đối mặt với sự thật phũ phàng này. Sợ khi tôi hỏi, mẹ sẽ nói ra những điều mà tôi không muốn nghe. Tôi đứng nép mình sau thân cây bàng cổ thụ, cố gắng hít thở thật sâu để trấn tĩnh lại. Ánh mắt tôi không rời khỏi dáng người gầy gò của mẹ, từng cử chỉ, từng nét mặt của bà đều in hằn dấu vết của sự lam lũ, vất vả. Nỗi đau thắt nghẹn trong lồng ngực tôi.
Đột nhiên, từ phía xa, một bóng dáng quen thuộc xuất hiện. Là vợ tôi, Nguyễn Thị Lan. Em mặc bộ đồ cũ kỹ, trên tay xách một chiếc túi vải to, dường như vừa đi chợ về. Khi nhìn thấy vợ, một tia hy vọng chợt lóe lên trong tôi. Có lẽ nào, em đang đi chợ giúp mẹ, rồi sẽ đến thay mẹ trông nom gánh hàng? Nhưng không, hy vọng đó nhanh chóng tan biến. Vợ tôi chỉ đi ngang qua mẹ, trao cho bà một nụ cười nhạt nhòa rồi rảo bước vào nhà. Không một lời hỏi han, không một cử chỉ quan tâm. Trái tim tôi như bị bóp nghẹt, một sự thất vọng cùng cực xâm chiếm lấy tôi.
Sự tức giận trong tôi bùng lên dữ dội. Tôi muốn chạy đến hỏi vợ, tại sao em lại để mẹ phải vất vả như vậy? Tiền tôi gửi về em dùng vào việc gì? Nhưng lý trí mách bảo tôi hãy bình tĩnh. Tôi cần tìm hiểu rõ mọi chuyện trước khi hành động bồng bột. Tôi cần một lời giải thích, một lý do chính đáng cho cảnh tượng đau lòng này. Tôi quyết định sẽ không xuất hiện ngay lập tức, mà sẽ âm thầm quan sát, tìm hiểu mọi chuyện.
Đêm hôm đó, tôi đến một nhà nghỉ gần nhà, lòng nặng trĩu những suy nghĩ miên man. Tôi không thể chợp mắt. Hình ảnh mẹ già ngồi bên gánh hàng rong cứ ám ảnh tôi mãi. Tôi nhớ lại những lời hứa của mình với mẹ và vợ trước khi đi xa. Tôi đã hứa sẽ cho họ một cuộc sống tốt đẹp hơn. Vậy mà giờ đây, tôi lại chứng kiến cảnh tượng này. Sự bất lực và nỗi tủi hổ dâng trào trong tôi. Tôi cảm thấy mình thật vô dụng, dù đã cố gắng đến mấy, tôi vẫn không thể bảo vệ được những người thân yêu của mình.
Sáng hôm sau, tôi thức dậy sớm, quyết định tìm gặp một người quen cũ trong xóm, cô Bảy hàng xóm. Cô Bảy là người sống lâu năm ở đây, biết rõ mọi chuyện trong khu phố. Tôi muốn nghe từ cô một lời giải thích khách quan nhất. Khi tôi kể cho cô Bảy nghe về những gì đã thấy, gương mặt cô Bảy thoáng hiện lên vẻ buồn bã. Cô thở dài, nhìn tôi với ánh mắt đầy thương cảm. "Hoàng à, con về lúc nào vậy? Sao không báo trước cho mẹ con mừng?".
Cô Bảy bắt đầu kể, giọng cô trầm buồn: "Thật ra, mẹ con đã đi bán xôi được gần một năm nay rồi. Ban đầu, vợ con cũng có ngăn cản, nhưng mẹ con cứ nhất quyết đòi đi. Bà bảo ở nhà rảnh rỗi sinh bệnh, đi bán hàng cho khuây khỏa. Với lại, cũng muốn có thêm chút tiền riêng để lo cho mình, không muốn làm gánh nặng cho vợ chồng con". Lời giải thích của cô Bảy khiến tôi bất ngờ. Tôi không nghĩ mẹ lại có suy nghĩ đó. Tôi đã nghĩ rằng vợ tôi đã lãng phí tiền của tôi, nhưng có vẻ như sự thật không hoàn toàn như vậy.
"Nhưng... tiền con gửi về đâu, thưa cô? Vợ con không đưa tiền cho mẹ sao?" tôi hỏi, giọng vẫn còn đầy hoài nghi. Cô Bảy lại thở dài: "Lan nó có đưa chứ. Nhưng mà... thằng Tít nhà mình, nó bị bệnh tim bẩm sinh, Hoàng à. Phát hiện ra cách đây vài tháng. Chi phí chữa trị tốn kém lắm. Lan nó không muốn con lo lắng nên đã giấu con. Con bé đã phải bán hết tài sản tích cóp, vay mượn khắp nơi để có tiền chữa bệnh cho thằng bé. Nó còn phải đi làm thêm cả ban đêm nữa đấy con. Nó sợ con lo lắng, ảnh hưởng đến công việc bên kia".
Lời nói của cô Bảy như sét đánh ngang tai. Thằng Tít, con trai tôi, bị bệnh tim bẩm sinh? Và vợ tôi đã giấu tôi mọi chuyện? Tôi chết lặng. Mọi nghi ngờ, mọi giận dữ trong tôi tan biến hết, chỉ còn lại sự hối hận và nỗi đau đớn tột cùng. Tôi đã trách nhầm vợ, trách nhầm người phụ nữ đã một mình gồng gánh bao nhiêu khó khăn, hy sinh tất cả vì gia đình. Nước mắt tôi lăn dài trên má, mặn chát. Tôi cảm thấy mình thật tồi tệ, thật vô tâm khi đã vội vàng phán xét vợ mà không hề biết đến những gánh nặng mà em đang phải chịu đựng.
Tôi lao về nhà, không chút chần chừ. Khi tôi mở cửa, cảnh tượng đầu tiên tôi nhìn thấy là vợ tôi đang ngồi trên sàn nhà, mặt tái mét, tay ôm chặt ngực, thở dốc. Bên cạnh em là một đống giấy tờ viện phí và những lọ thuốc. Thằng Tít thì đang nằm ngủ trên giường, gương mặt xanh xao. Vợ tôi ngước lên nhìn tôi, đôi mắt đỏ hoe, đầy vẻ mệt mỏi và kiệt sức. Em sững sờ khi nhìn thấy tôi. "Anh... anh về khi nào vậy?". Giọng em run rẩy.
Tôi quỳ xuống, ôm chặt lấy vợ. "Anh xin lỗi, Lan à. Anh xin lỗi vì đã không ở bên em, xin lỗi vì đã không biết những gì em đã trải qua. Anh xin lỗi vì đã trách nhầm em...". Nước mắt tôi tuôn rơi. Vợ tôi cũng òa khóc nức nở, vùi mặt vào ngực tôi. "Em xin lỗi, anh Hoàng. Em không muốn anh lo lắng, không muốn anh bỏ dở công việc bên đó... Em chỉ muốn tự mình lo liệu mọi thứ...". Những lời nói nghẹn ngào của em khiến trái tim tôi quặn thắt.
Sau đó, tôi đến bên mẹ. Mẹ đang ngồi trên ghế, mắt nhìn xa xăm. Tôi quỳ xuống, nắm lấy bàn tay gầy guộc của mẹ, nước mắt vẫn tuôn rơi. "Mẹ ơi, con về rồi. Con xin lỗi mẹ vì đã để mẹ phải vất vả". Mẹ nhìn tôi, đôi mắt mờ đục nhưng vẫn ánh lên một tia nhận biết. Bà khẽ vuốt ve mái tóc tôi, miệng mấp máy vài tiếng không rõ lời. Tôi ôm chặt lấy mẹ, hít hà mùi hương quen thuộc của bà. Nỗi ân hận và sự xót xa dâng trào trong tôi.
Cả gia đình tôi, ba người, ôm nhau khóc trong căn nhà nhỏ. Nước mắt của sự hối lỗi, nước mắt của sự cảm thông, nước mắt của sự đoàn tụ. Khoảnh khắc đó, mọi gánh nặng, mọi nỗi buồn dường như tan biến. Tôi biết, tôi đã về đúng lúc. Tôi sẽ không bao giờ để vợ tôi phải gánh vác mọi thứ một mình nữa. Chúng tôi sẽ cùng nhau vượt qua mọi khó khăn. Tôi sẽ đưa thằng Tít đi chữa trị, dù tốn kém đến đâu. Tôi sẽ không để mẹ phải bán xôi nữa.
Tôi sắp xếp lại mọi thứ trong nhà, dọn dẹp gọn gàng hơn. Tôi đưa mẹ đi khám sức khỏe tổng quát, thuê người giúp việc để mẹ không phải làm việc nhà. Tôi đưa vợ đến gặp bác sĩ để em được nghỉ ngơi, chăm sóc bản thân. Tôi cũng dành thời gian đưa thằng Tít đi chơi, trò chuyện cùng con để bù đắp những tháng ngày xa cách. Chúng tôi cùng nhau đến bệnh viện, tìm hiểu kỹ lưỡng về bệnh tình của thằng Tít và lên kế hoạch điều trị tốt nhất. Tôi quyết tâm sẽ ở lại Việt Nam, tìm một công việc ổn định để có thể ở bên cạnh gia đình, cùng vợ chăm sóc mẹ và con.
Dù hành trình phía trước còn nhiều thử thách, nhưng tôi biết, chúng tôi sẽ không đơn độc. Tình yêu thương, sự thấu hiểu và sẻ chia đã gắn kết chúng tôi lại với nhau, mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Mẹ tôi, dù vẫn còn lẫn, nhưng nụ cười của bà đã tươi tắn hơn. Vợ tôi, tuy vẫn còn tiều tụy nhưng ánh mắt em đã ánh lên niềm hy vọng. Và thằng Tít, thằng bé vẫn còn yếu ớt, nhưng nụ cười hồn nhiên của con là động lực lớn nhất để tôi tiếp tục cố gắng.
Những ngày sau đó, tôi và vợ cùng nhau đi làm, cùng nhau chăm sóc mẹ và con. Chúng tôi không còn giấu giếm nhau bất cứ điều gì. Mỗi tối, cả gia đình lại quây quần bên mâm cơm ấm cúng, kể cho nhau nghe những câu chuyện trong ngày. Tiếng cười nói rộn rã trong căn nhà nhỏ, xua đi những bóng đêm của quá khứ. Tôi biết, chặng đường phía trước còn dài, nhưng chúng tôi sẽ cùng nhau đi, cùng nhau sẻ chia mọi buồn vui. Cuộc sống tuy có thể không giàu sang, nhưng đầy ắp tình yêu thương và sự bình yên. Đó mới chính là hạnh phúc thật sự mà tôi luôn tìm kiếm.