Ông Ba, với dáng người gầy gò, tấm lưng còng đã chai sạn theo năm tháng, bước chân rệu rã trở về căn phòng trọ chật hẹp ở rìa thành phố. Những tia nắng cuối cùng của buổi chiều buông xuống, nhuộm vàng con hẻm nhỏ ngoằn ngoèo, mang theo hơi lạnh se sắt. Ông khẽ thở phào nhẹ nhõm khi những tờ vé số cuối cùng cũng tìm được chủ, số tiền ít ỏi trong túi đủ để ông đắp đổi qua ngày. Đôi mắt ông, ẩn chứa nỗi buồn man mác của một kiếp người neo đơn, vẫn lấp lánh một niềm tin nhỏ nhoi vào những điều tử tế vẫn còn tồn tại giữa dòng đời xô bồ.
Cơn gió heo may bất chợt thổi qua, mang theo cái lạnh se sắt và tiếng khóc thút thít yếu ớt. Ông Ba, vốn quen với những âm thanh tĩnh mịch của con hẻm vắng, ban đầu chỉ nghĩ đó là tiếng mèo hoang. Nhưng tiếng khóc cứ dai dẳng, não nùng, lay động tâm can ông một cách lạ lùng. Một sự thôi thúc mãnh liệt không thể lý giải khiến ông bước chậm lại, trái tim già nua bỗng đập nhanh hơn. Ông cảm thấy một dự cảm mơ hồ, một nỗi lo lắng không tên đang siết chặt lồng ngực.
.png)
Càng đến gần, âm thanh càng rõ ràng, não nùng. Dưới ánh đèn đường vàng vọt, trong một góc khuất ẩm thấp, một chiếc thùng carton cũ kỹ nằm chỏng chơ. Và từ trong đó, tiếng khóc yếu ớt ấy vẫn không ngừng vọng ra, như một lời cầu cứu khẩn thiết, xuyên thẳng vào trái tim ông. Ông Ba run rẩy cúi xuống, tim ông như thắt lại khi đôi mắt già nua của ông đối diện với một sinh linh bé bỏng, xanh xao, nằm co ro trong chiếc khăn sờn rách.
Đứa bé, có lẽ chỉ vài tháng tuổi, với gương mặt lem luốc và đôi môi khô nẻ, đang khóc không thành tiếng, chỉ còn những tiếng nấc nghẹn ngào. Đôi mắt to tròn, lanh lợi của đứa bé ánh lên sự sợ hãi và lạc lõng đến tận cùng, như một lời cầu xin sự che chở. Một luồng điện chạy dọc sống lưng ông, mạnh mẽ đến mức khiến ông quên đi mọi mệt mỏi, mọi lo toan thường nhật. Giữa bao la cuộc đời, giữa biết bao mảnh đời cơ cực, ông Ba chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ lại phải đối diện với một lựa chọn khó khăn đến vậy.
Ông Ba đứng sững sờ, cảm giác như cả thế giới quanh ông đột nhiên ngừng lại, chỉ còn lại tiếng khóc của đứa bé và những dòng suy nghĩ hỗn độn trong đầu. Nỗi sợ hãi len lỏi trong tâm trí ông: ông nghèo, ông đã già, ông sống một mình, làm sao ông có thể cưu mang một đứa trẻ? Những lời xì xào, bàn tán của hàng xóm, những ánh mắt dò xét, những gánh nặng cơm áo gạo tiền bỗng chốc ùa về, đè nặng lên đôi vai gầy guộc. Ông hình dung ra viễn cảnh một tương lai chật vật hơn nữa, một gánh nặng mà có lẽ ông không thể nào gánh vác.
Nhưng rồi, khi nhìn sâu vào đôi mắt thơ ngây đầy ám ảnh của đứa bé, mọi toan tính, mọi nỗi sợ hãi đều tan biến như sương khói. Một cảm giác thôi thúc lạ lùng, một tiếng gọi từ sâu thẳm trái tim đã chiến thắng tất cả. Ông không thể bỏ mặc sinh linh bé bỏng này giữa đêm tối lạnh lẽo. Một dòng nước ấm nóng dâng lên trong lòng ông, xua đi mọi lạnh lẽo và nỗi sợ hãi. Ông quyết định, bất chấp tất cả những khó khăn phía trước, sẽ đưa đứa bé về nhà. Đó không chỉ là một quyết định chớp nhoáng, mà còn là một minh chứng cho lòng nhân ái vô bờ bến.
Khi ông bế đứa bé lên, cảm nhận được hơi ấm nhỏ bé của nó, một cảm giác bình yên đến lạ lùng lan tỏa khắp cơ thể ông, như thể ông vừa tìm thấy một phần còn thiếu trong cuộc đời mình. Ông không biết tương lai sẽ ra sao, nhưng ông tin rằng, tình yêu thương sẽ là ngọn lửa sưởi ấm cho cả hai, bất kể bão tố cuộc đời. Ông Ba khẽ thì thầm một cái tên đơn giản nhưng đầy ý nghĩa: "An". Có lẽ, đó là một cái tên mang theo mong muốn về một cuộc đời an lành, bình yên cho đứa trẻ mà ông vừa gặp, một cuộc đời khác hẳn với những gì ông đã trải qua.
Cuộc sống của ông Ba thay đổi hoàn toàn kể từ ngày An xuất hiện. Căn phòng trọ nhỏ bé vốn dĩ lạnh lẽo, giờ đây tràn ngập tiếng khóc, tiếng cười và mùi sữa trẻ con. Đêm đêm, ông Ba thức trắng, vụng về pha sữa, thay tã, dỗ dành An. Đôi tay chai sạn, thô ráp của ông trở nên mềm mại và dịu dàng hơn bao giờ hết khi ôm ấp đứa bé. Những nếp nhăn trên trán ông như sâu hơn vì những đêm thiếu ngủ và những lo toan mới, nhưng ánh mắt ông lại ánh lên niềm hạnh phúc rạng ngời, một niềm hạnh phúc mà ông chưa từng cảm nhận được trước đây. Ông cảm thấy cuộc đời mình bỗng trở nên có ý nghĩa hơn bao giờ hết, không còn là những ngày cô độc trôi qua vô định.
Việc nuôi một đứa trẻ sơ sinh với đồng lương bán vé số ít ỏi là một thử thách khổng lồ, tưởng chừng không thể vượt qua. Ông Ba phải làm việc cật lực hơn gấp bội. Ngoài việc bán vé số, ông nhận thêm bất cứ công việc vặt nào có thể: dọn dẹp, bốc vác, phụ hồ… miễn sao có đủ tiền mua sữa, tã, và thuốc men cho An. Có những đêm, ông Ba đói meo, bụng réo cồn cào, nhưng nhìn thấy An no đủ, ngủ say sưa trong vòng tay mình, ông lại thấy lòng mình ấm áp lạ thường, mọi mệt mỏi tan biến. Tình yêu thương dành cho An đã tiếp thêm sức mạnh phi thường cho ông, giúp ông vượt qua mọi khó khăn, thậm chí là cả những lời xì xào, bàn tán của hàng xóm. Ông không ngại những ánh mắt dò xét, bởi ông biết, điều ông đang làm là đúng đắn nhất cuộc đời mình.
An lớn lên từng ngày trong vòng tay yêu thương vô điều kiện của ông Ba. Dù thiếu thốn về vật chất, nhưng cậu bé chưa bao giờ thiếu thốn về tình cảm, về sự ấm áp của một gia đình. Ông Ba dạy An những bài học đầu tiên về cuộc sống, về lòng tốt, về sự trung thực và lòng biết ơn. Ông kể cho An nghe những câu chuyện cổ tích về những điều kỳ diệu, những bài hát ru đơn giản nhưng đầy tình cảm, thấm đẫm tình phụ tử. Mỗi khi An ôm lấy ông Ba, nụ cười rạng rỡ của cậu bé là phần thưởng lớn nhất, là nguồn động lực vô giá cho những hy sinh thầm lặng của ông. An, từ một đứa trẻ nhút nhát, cảnh giác, dần trở nên hoạt bát, thông minh và giàu tình cảm. Cậu bé hiểu được hoàn cảnh của mình và ông Ba, và luôn cố gắng không phụ lòng người đã cưu mang mình.
An bộc lộ trí thông minh vượt trội ngay từ khi còn nhỏ. Cậu bé học rất nhanh, tiếp thu mọi thứ một cách dễ dàng và luôn tò mò về thế giới xung quanh. Ông Ba, dù không có điều kiện cho An theo học những trường lớp tốt nhất, vẫn dành hết tâm sức để dạy dỗ An. Ông mua cho An những cuốn sách cũ kỹ, những cây bút chì đã mòn, và dành hàng giờ liền để hướng dẫn An học chữ, học số, chia sẻ mọi kiến thức mà ông có. An luôn ý thức được rằng, con đường duy nhất để thoát khỏi nghèo khó, để không trở thành gánh nặng cho ông Ba, là học tập. Cậu bé học ngày, học đêm, tranh thủ mọi lúc mọi nơi để trau dồi kiến thức. An cũng không ngần ngại đi làm thêm những việc lặt vặt để phụ giúp ông Ba, từ việc nhặt ve chai, phụ bán hàng, đến việc chạy vặt cho các cửa hàng trong xóm, nhưng chưa bao giờ lơ là việc học.
Năm tháng trôi qua, An lớn lên thành một chàng trai cao ráo, khôi ngô, mang trong mình sự điềm tĩnh và chín chắn vượt xa tuổi tác. An không chỉ giỏi giang trong học tập mà còn có một trái tim nhân ái, ấm áp, giống như ông Ba. Cậu bé luôn quan tâm đến những người xung quanh, sẵn sàng giúp đỡ những mảnh đời khó khăn hơn mình, không ngại chia sẻ những gì mình có. Cậu bé là niềm tự hào của ông Ba, là ánh sáng trong cuộc đời vốn dĩ đầy giông bão của ông, là minh chứng cho một tình yêu thương không cần huyết thống. An biết rằng, mình có được ngày hôm nay là nhờ vào sự hy sinh thầm lặng, tình yêu thương vô bờ bến của ông Ba.
Bước ngoặt lớn đến vào một ngày hè oi ả, khi cả thành phố chìm trong cái nóng như đổ lửa. An nhận được giấy báo đỗ vào một trường đại học danh tiếng với số điểm xuất sắc, kèm theo một suất học bổng toàn phần. Cầm tờ giấy trên tay, ông Ba lặng người đi, đôi mắt già nua ngấn lệ. Nước mắt không ngừng chảy, nhưng đó là những giọt nước mắt của niềm tự hào, của hạnh phúc vỡ òa, xen lẫn một chút tiếc nuối khi phải xa An. Ông biết, An đã thành công, An đã có một tương lai tươi sáng, rộng mở. Nhưng đồng thời, ông cũng cảm thấy một nỗi trống trải mênh mang trong lòng, một khoảng trống khó lấp đầy. An sẽ rời xa ông, sẽ bay cao, bay xa, đến một chân trời mới. Nỗi buồn chia ly xen lẫn niềm vui sướng tột cùng, tạo nên một cảm xúc phức tạp, khó tả trong lòng người cha già.
An rời đi, mang theo bao hoài bão và lời hứa sẽ trở về. Ông Ba lại trở về với cuộc sống một mình, nhưng giờ đây, ông không còn cảm thấy cô đơn nữa. Trong lòng ông luôn có hình bóng An, có niềm hy vọng vào một tương lai tốt đẹp của con trai. Ông vẫn tiếp tục bán vé số, vẫn tiết kiệm từng đồng, nhưng không phải vì lo cho bản thân, mà vì muốn có chút tiền phòng thân, lỡ khi An cần. Ông thường xuyên gọi điện hỏi thăm An, động viên con trai cố gắng học hành, và luôn miệng dặn dò An phải giữ gìn sức khỏe. Dù cách xa về địa lý, tình phụ tử giữa họ vẫn bền chặt, không gì có thể lay chuyển.
Nhiều năm sau, An tốt nghiệp đại học với tấm bằng loại ưu, trở thành một kỹ sư phần mềm tài năng. Anh nhanh chóng tìm được việc làm tại một công ty công nghệ lớn, và bằng sự thông minh, nỗ lực không ngừng, anh dần dần khẳng định được vị trí của mình. Cuộc sống của An bắt đầu ổn định, anh có thu nhập tốt, có điều kiện để lo cho bản thân và chuẩn bị cho tương lai. Tuy nhiên, An vẫn không quên lời hứa với ông Ba. Anh luôn ấp ủ ước mơ về ngày đoàn tụ, ngày anh có thể báo đáp công ơn của người đã nuôi nấng mình.
Vào một ngày nọ, An nhận được một cuộc điện thoại bất ngờ từ một luật sư. Vị luật sư thông báo rằng, mẹ ruột của An đã qua đời và để lại một khối tài sản lớn cho anh. An bàng hoàng. Suốt bao nhiêu năm, anh chưa bao giờ biết về mẹ ruột của mình, cũng chưa từng nghĩ đến việc đó. Tâm trí anh hỗn loạn. Một mặt, anh cảm thấy một nỗi đau khó tả khi biết mẹ ruột đã mất mà chưa một lần gặp mặt; mặt khác, anh lại cảm thấy bối rối trước khối tài sản khổng lồ đột ngột rơi vào tay mình. Anh quyết định giữ bí mật này, không muốn ông Ba phải bận lòng.
Thời gian trôi đi, An đã trở thành một doanh nhân thành đạt, gây dựng được một công ty công nghệ lớn mạnh, với hàng trăm nhân viên và những dự án tầm cỡ quốc tế. Cuộc sống của An giờ đây sung túc, đủ đầy. Anh có một căn biệt thự khang trang, một chiếc xe hơi sang trọng, và một gia đình nhỏ hạnh phúc với người vợ hiền thảo cùng hai đứa con ngoan. Nhưng dù thành công đến đâu, An chưa bao giờ quên đi cội nguồn của mình, chưa bao giờ quên đi con hẻm nhỏ năm xưa, và chưa bao giờ quên đi hình bóng người cha già đã cưu mang anh.
Trong một buổi chiều cuối năm, khi công việc đã dần ổn định, An quyết định trở về con hẻm xưa. Anh muốn tìm lại ông Ba, muốn báo đáp công ơn trời biển của người đã cho anh một cuộc đời mới. Con hẻm giờ đây đã thay đổi ít nhiều. Những căn nhà cấp bốn cũ kỹ đã được thay thế bằng những ngôi nhà cao tầng khang trang hơn. Quán nước đầu hẻm, nơi ông Ba vẫn thường ngồi nghỉ chân, giờ đây đã trở thành một tiệm cà phê hiện đại. Mọi thứ dường như đã thay đổi, nhưng ký ức về ông Ba và những năm tháng cơ cực vẫn in đậm trong tâm trí An, rõ ràng như mới hôm qua.
An bước đi chậm rãi, lòng ngập tràn những cảm xúc lẫn lộn: sự háo hức, nỗi nhớ mong, và cả một chút lo lắng không biết ông Ba có còn khỏe không. Anh hỏi thăm những người hàng xóm cũ, và may mắn thay, một bà cụ tóc bạc phơ nhận ra An. Bà cụ chỉ cho An đến một căn nhà nhỏ nằm sâu trong con hẻm, nơi ông Ba đang sống. Căn nhà đó không phải là căn phòng trọ năm xưa, mà là một căn nhà nhỏ khang trang hơn một chút, được xây dựng từ số tiền tiết kiệm ít ỏi của ông Ba và sự giúp đỡ của những người hàng xóm tốt bụng.
An đứng trước cửa căn nhà nhỏ, trái tim anh đập rộn ràng như muốn nhảy ra khỏi lồng ngực. Anh hít một hơi thật sâu, cố gắng trấn tĩnh bản thân, rồi run rẩy gõ cửa. Tiếng chân chậm rãi từ bên trong vọng ra, mỗi bước chân như gõ vào trái tim An. Cánh cửa hé mở, và hình bóng người cha già hiện ra trước mắt An. Ông Ba, giờ đây đã già yếu hơn rất nhiều. Tóc ông bạc trắng như cước, lưng còng sâu hơn, và những nếp nhăn chi chít trên khuôn mặt khắc khổ. Đôi mắt ông vẫn hiền từ, nhưng ánh nhìn đã có phần mờ đục. Ông vẫn mặc bộ quần áo giản dị, nhưng trên môi ông là một nụ cười hiền hậu, phúc hậu.
An quỳ sụp xuống, ôm chặt lấy ông Ba. Nước mắt anh tuôn rơi như mưa, ướt đẫm vai áo ông. Anh không nói nên lời, chỉ biết vùi mặt vào vai ông Ba, hít hà mùi hương quen thuộc của năm tháng, mùi của đất, của gió, của tình yêu thương. Ông Ba, ban đầu có chút ngỡ ngàng, đôi mắt mờ đục nhìn An. Rồi ông bỗng vỡ òa, đôi tay gầy guộc của ông khẽ vuốt ve mái tóc anh, giọng nói run run, nghẹn ngào: "An... con đã về... con đã về thật rồi." Khoảnh khắc ấy, mọi ký ức, mọi cảm xúc, mọi yêu thương đều vỡ òa, không gian như ngừng lại. An đã tìm thấy người cha của mình, và ông Ba đã tìm thấy niềm hạnh phúc trọn vẹn.
An ngỏ lời đón ông Ba về sống cùng mình trong căn biệt thự rộng lớn. Ông Ba ban đầu từ chối một cách kiên quyết, bởi ông không muốn làm phiền An, không muốn trở thành gánh nặng cho cuộc sống sung túc của con trai. Ông cũng không muốn xa rời cuộc sống giản dị, quen thuộc của mình, xa rời con hẻm nhỏ nơi ông đã gắn bó cả đời. Nhưng An đã thuyết phục ông Ba bằng tình yêu thương chân thành, bằng những lời nói từ tận đáy lòng. Anh nói rằng, ông xứng đáng được hưởng một cuộc sống an nhàn, sung sướng sau bao năm vất vả hy sinh. Anh muốn được chăm sóc ông, được báo đáp công ơn của ông, được ở bên ông những năm tháng cuối đời. Cuối cùng, trước tình cảm chân thành của An, ông Ba cũng đồng ý, trong niềm hạnh phúc vô bờ bến.
Ông Ba chuyển đến sống cùng An và gia đình anh. Cuộc sống của ông thay đổi hoàn toàn, như một giấc mơ có thật. Ông được sống trong một căn nhà tiện nghi, rộng rãi, được ăn những món ăn ngon, được chăm sóc bởi những người thân yêu. An thường xuyên đưa ông đi du lịch, thăm những danh lam thắng cảnh mà ông chưa bao giờ có cơ hội đặt chân đến, từ những bờ biển cát trắng nắng vàng đến những ngọn núi hùng vĩ. Anh mua cho ông những bộ quần áo mới, những cuốn sách hay, và luôn dành thời gian trò chuyện, tâm sự với ông, lắng nghe những câu chuyện đời thường của ông. Ông Ba cảm thấy mình như trẻ lại, cuộc sống của ông tràn ngập niềm vui và tiếng cười, xua tan đi những năm tháng cô độc, buồn tủi.
Một ngày nọ, An đưa ông Ba đến thăm một viện dưỡng lão cao cấp mà anh đã xây dựng bằng tiền của mình, một phần từ khối tài sản mà mẹ ruột để lại. Anh nói với ông Ba, giọng đầy xúc động: "Con muốn xây dựng nơi này để giúp đỡ những người già neo đơn, những mảnh đời bất hạnh, giống như con ngày xưa. Con muốn mang đến cho họ một cuộc sống ấm no, hạnh phúc, để họ không phải chịu cảnh cô đơn, thiếu thốn. Con muốn tri ân những gì ông đã dạy con về lòng nhân ái, về sự sẻ chia." Ông Ba nhìn An, đôi mắt ông rưng rưng. Ông tự hào về An, tự hào về đứa con trai đã không chỉ thành công mà còn có một trái tim nhân ái, biết yêu thương và sẻ chia.
Tuy nhiên, câu chuyện chưa dừng lại ở đó. Một buổi tối nọ, khi An đang giúp ông Ba đọc sách, ông Ba bỗng kể một câu chuyện cũ. "Con biết không, An," ông nói, "Ngày xưa, ở con hẻm mình, có một gia đình giàu có lắm. Họ có một đứa con gái, xinh đẹp và hiền lành. Nhưng rồi cô ấy yêu một chàng trai nghèo, gia đình không chấp nhận. Cô ấy mang thai, rồi bị gia đình từ bỏ. Cô ấy phải bỏ con lại ở một con hẻm, rồi đi biệt xứ..." Ông Ba dừng lại, ánh mắt xa xăm. An cảm thấy một luồng điện chạy dọc sống lưng. Anh chợt nhận ra, câu chuyện ông Ba đang kể, giống như câu chuyện về chính mình.
An lặng lẽ điều tra. Anh nhờ một thám tử tư tìm hiểu về mẹ ruột mình, dựa trên những thông tin ít ỏi có được từ khối tài sản thừa kế và những lời ông Ba kể. Sự thật dần hé lộ, phức tạp hơn những gì anh tưởng. Mẹ anh, bà Thu, không phải bỏ rơi anh vì không đủ điều kiện nuôi dưỡng, mà vì bị gia đình ép buộc, dưới áp lực của danh dự và tài sản. Bà Thu đã tìm cách quay lại tìm anh nhiều lần nhưng không thành, và cuối cùng, bà đã sống trong dằn vặt, ân hận suốt cuộc đời, cho đến khi qua đời vì bệnh tật. Điều đáng nói là, gia đình bà Thu, những người đã ép buộc bà, lại chính là những người đã âm thầm giúp đỡ ông Ba trong việc xây căn nhà nhỏ đó, như một cách chuộc lỗi gián tiếp.
Khi biết được sự thật, An cảm thấy vừa đau đớn, vừa thấu hiểu, vừa xen lẫn sự phẫn nộ. Anh đau đớn vì số phận của mẹ ruột, thấu hiểu nỗi khổ tâm của bà, và phẫn nộ với những định kiến, áp đặt của xã hội và gia đình đã chia cắt họ. Anh quyết định không công khai mọi chuyện, vì không muốn làm xáo trộn cuộc sống bình yên hiện tại của ông Ba. Anh biết, ông Ba là người cha thực sự của anh, người đã cho anh cuộc đời này. Còn về phần mẹ ruột, anh sẽ giữ bà trong tim, như một phần ký ức buồn nhưng không thể chối bỏ.
An không chỉ chăm sóc ông Ba về vật chất mà còn về tinh thần. Anh luôn lắng nghe những câu chuyện của ông, những ký ức về quá khứ, những lời dặn dò của người cha già. An hiểu rằng, tình yêu thương không phải là những món quà đắt tiền, mà là sự quan tâm, thấu hiểu và sẻ chia. Anh đã báo đáp công ơn của ông Ba một cách trọn vẹn nhất, không chỉ bằng tiền bạc mà còn bằng cả tấm lòng, bằng sự hiện diện và tình yêu thương vô bờ bến. Anh dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, cho những chuyến đi chơi, những bữa cơm ấm cúng, để ông Ba luôn cảm thấy được yêu thương và trân trọng.
Câu chuyện về ông Ba và An nhanh chóng lan truyền, trở thành nguồn cảm hứng cho rất nhiều người, không chỉ trong cộng đồng của họ mà còn trên các phương tiện truyền thông. Nó là minh chứng cho lòng nhân ái vô bờ bến, cho sự biết ơn sâu sắc, và cho nghị lực phi thường của con người. Dù xuất phát điểm khó khăn, nhưng bằng tình yêu thương, sự nỗ lực và ý chí vươn lên, con người vẫn có thể đạt được những thành công vang dội và mang lại những giá trị tốt đẹp cho cuộc đời. Câu chuyện này không chỉ là một bài học về lòng tốt, mà còn là một lời nhắc nhở về sự phức tạp của số phận con người và những bí mật có thể ẩn chứa đằng sau mỗi cuộc đời.
Cuộc đời của ông Ba, từ một người bán vé số nghèo khổ, neo đơn, đã kết thúc trong sự an yên và hạnh phúc trọn vẹn, được bao bọc bởi tình yêu thương của An và gia đình anh. Ông đã sống những năm tháng cuối đời trong niềm vui và sự thanh thản, không còn lo toan, vất vả. Còn An, từ một đứa trẻ bị bỏ rơi, đã trở thành một người đàn ông thành đạt, có ích cho xã hội, và trên hết, là một người con hiếu thảo, luôn khắc ghi công ơn dưỡng dục của người cha già. Tình phụ tử thiêng liêng, không đến từ huyết thống, mà đến từ trái tim và sự hy sinh, đã tạo nên một câu chuyện cổ tích giữa đời thường, một câu chuyện đầy cảm xúc, ý nghĩa, và mãi mãi là nguồn cảm hứng cho những tâm hồn biết yêu thương và biết ơn.