Tôi ngồi bên cửa sổ trên chuyến bay từ Bangkok về Sài Gòn, tay ôm cuốn tiểu thuyết mà mình đã đọc dở từ mấy tuần trước. Ánh nắng lấp lánh trên cánh máy bay, bên dưới là những tầng mây bồng bềnh như bọt biển. Tôi mong chờ một chuyến đi yên tĩnh, không tiếng ồn, không chuyện phiền nhiễu. Nhưng ngay khi máy bay vừa ổn định độ cao, tôi nghe thấy một tràng cười lớn phía sau.
Một người phụ nữ kéo lê chiếc túi vải sờn cũ, lao đến ngồi phịch xuống ghế bên cạnh tôi. Không xin phép, không một lời chào. Chiếc túi chạm vào chân tôi khiến tôi khẽ cau mày. Cô ta mặc một chiếc áo hoa đỏ rực, hoa văn to như muốn nuốt trọn ánh nhìn, tóc búi cao lỏng lẻo và đeo kính râm đen bóng dù đang ở trong khoang kín.
"Ê, mày nhớ cái ông hôm qua ở chợ không? Ông tưởng tao bị dụ dễ lắm!" – giọng cô vang dội, kéo theo một tràng cười không hề kiêng nể. Tôi siết chặt tay quanh cuốn sách, cảm thấy toàn thân khó chịu như bị ép vào một không gian không thuộc về mình.
Tôi liếc sang. Cô vẫn tiếp tục huyên thuyên, hết chuyện mua quà lưu niệm đến cảnh trả giá với mấy người bán hàng. Giọng nói như xé toang lớp không khí trong lành. Khi cô bất ngờ vung tay lấy chai nước, ly cà phê tôi để trên bàn rơi xuống, đổ đầy vạt quần tôi.
"Ôi trời, xin lỗi nha!" – cô nói, giọng dửng dưng đến khó tin. Tôi không buồn đáp, chỉ lấy khăn giấy lau vội. Trong lòng, sự khó chịu dâng trào, như nước cà phê đang ngấm dần vào lớp vải cotton trắng.
Tôi nghe lỏm được rằng ghế của cô là ở hàng 12, không phải hàng 9 này. Nhưng vì muốn ngồi gần bạn, cô cứ thế chiếm chỗ. Khi tiếp viên đến kiểm tra, cô cười toe toét, nói: "Chị ơi, ngồi đâu mà chả được, đúng không?" Tiếp viên mỉm cười gượng gạo, nhưng tôi thấy rõ ánh mắt thiếu thiện cảm.
Tôi vốn là người ngại va chạm. Nhưng sự vô tư quá mức của cô khiến tôi không thể không suy nghĩ. Tôi muốn lên tiếng, nhưng rồi lại nuốt lời vào trong. Có lẽ vì tôi thấy việc đó quá nhỏ nhặt. Hoặc vì tôi sợ mình trở nên giống như cô: quá ồn ào.
Giữa lúc tôi cố vùi mình vào từng dòng chữ, cô bất ngờ quay sang hỏi: "Anh đi công tác hả? Hay đi du lịch?" Tôi không muốn trả lời, nhưng vẫn đáp cho có lệ: "Công việc." Cô gật gù, rồi lại tiếp tục quay sang bạn kể chuyện, lần này là về một tài xế tuk-tuk đã đòi tiền gấp đôi. Tôi thở dài, quay mặt ra cửa sổ.
Tôi vô tình thấy cô lục túi lấy điện thoại, và lúc đó một tấm ảnh rơi ra. Một cậu bé chừng năm tuổi, nụ cười sáng rỡ, đôi mắt long lanh ngước lên như thể đang chờ ai đó trở về. Cô nhanh chóng nhét lại vào ví, nhưng trong khoảnh khắc đó, tôi thấy rõ nét buồn vụt qua trong mắt cô. Một nét buồn không thể giấu bằng bất kỳ tiếng cười nào.
Cô bắt đầu im lặng. Lần đầu tiên từ khi ngồi xuống, cô không nói gì trong suốt mười phút. Tôi cảm thấy như vừa được trả lại thế giới của riêng mình. Nhưng rồi cô khẽ quay sang: "Anh này, chắc anh ghét tui lắm hả?" Giọng cô nhỏ lại, mềm đi.
Tôi nhìn sang. Cô không còn cười. Ánh mắt ấy, đôi môi ấy, đều đang run nhẹ. "Tui biết tui ồn ào, nhưng nếu không vậy thì tui không chịu nổi..." Cô cười gượng, rồi cúi đầu thở dài. Tôi thấy cổ họng mình nghẹn lại, không nói được lời nào.
"Tui vừa qua Bangkok để tìm người nhà bên nội của con trai tui. Nó mất năm ngoái rồi… tai nạn giao thông. Tui chỉ muốn có ai đó nhớ đến nó. Nói chuyện với người quen của nó. Nhưng tui tìm không ra ai hết." – cô nói, giọng lạc đi. "Tui cười nhiều vì sợ mình sẽ khóc. Tui kể chuyện là để không phải im lặng. Vì im lặng là nhớ. Mà nhớ thì đau."
Tôi lặng thinh. Tôi từng có một đứa em trai qua đời vì bệnh, và tôi biết cái cách người ta cố gắng sống tiếp như thế nào. Tôi nhìn cô, cảm nhận rõ từng mạch cảm xúc như đang lan từ cô sang tôi. Tôi không còn thấy cô vô duyên nữa. Chỉ thấy một người phụ nữ đang cố gắng sống sót bằng tất cả những gì mình có.
Chuyến bay tiếp tục trong im lặng. Cô không nói nữa. Tôi cũng không đọc sách nữa. Chúng tôi chỉ ngồi cạnh nhau, trong một khoảng không rất khác – yên tĩnh, nhưng không còn khó chịu.
Khi máy bay chuẩn bị hạ cánh, cô chỉnh lại tóc, đeo lại kính, như thể lấy lại lớp mặt nạ quen thuộc. Cô quay sang tôi, cười nhẹ: "Cảm ơn anh đã không la tui."
Tôi đáp lại bằng một nụ cười thật lòng: "Không sao đâu."
Cô đứng lên, kéo túi đi, tiếng cười lại vang lên, lần này nghe nhẹ hơn, ấm hơn, và buồn hơn. Tôi nhìn theo, không còn thấy một người đàn bà quê mùa phiền phức nữa, mà là một người mẹ đã mất con, vẫn cố gắng sống như thể đứa trẻ ấy còn đang nhìn theo mình ở đâu đó phía sau mây trời.
Tôi bước ra khỏi máy bay, lòng nặng trĩu. Nhưng giữa cái nặng đó là một điều gì đó sáng hơn. Có lẽ, từ hôm nay, tôi sẽ không còn vội vàng đánh giá người khác chỉ qua vài phút tiếp xúc. Có những người, dù ồn ào đến mấy, cũng chỉ là vì trong lòng họ đang rất trống.
Đôi khi, một chút kiên nhẫn, một chút lắng nghe, có thể là điều duy nhất giúp ai đó đi qua một ngày đau buồn. Và biết đâu, chính điều đó cũng giúp mình chữa lành, theo một cách âm thầm mà mình không hề hay biết.