Trời mưa lất phất, từng hạt nước nhỏ rơi trên mái hiên một tòa cao ốc giữa trung tâm thành phố. Người đàn ông dáng gầy gò, khuôn mặt phong trần, mái tóc điểm sợi bạc, đứng trước cửa công ty với tập hồ sơ ép trong tay. Ông nhìn lên bảng tên: “Tập đoàn Nhân Minh”. Ánh mắt ông dừng lại một lúc, rồi thở ra, bước vào.
Phòng lễ tân đông người, ai cũng trẻ trung, ăn mặc thời thượng. Ông mặc chiếc sơ mi đã sờn vai, chiếc quần âu cũ bạc màu. Cô lễ tân thoáng nhíu mày khi thấy ông tiến lại gần, ánh mắt khinh khỉnh như thể ông lạc vào thế giới không dành cho mình.
“Chú tìm ai?” – cô hỏi, giọng lạnh nhạt.
“Tôi đến nộp hồ sơ ứng tuyển vị trí cố vấn chiến lược…” – ông nói nhỏ, giọng khàn, nhưng rõ ràng.
Cô gái cười khẩy, đưa mắt đánh giá ông từ đầu đến chân. “Chú chắc… là chú hiểu công việc này đòi hỏi gì không? Ở đây tuyển người từng có kinh nghiệm làm việc với các tập đoàn nước ngoài.”
Người đàn ông chỉ gật đầu, không phản bác. Ông đưa hồ sơ, rồi ngồi vào hàng ghế chờ. Không ai chào hỏi. Không ai hỏi han. Không ai ngồi gần ông. Dường như sự xuất hiện của ông khiến cả căn phòng như mất đi vài phần khí chất.
Gần một giờ sau, một thanh niên mặc vest bước ra, cầm hồ sơ của ông, gọi tên ông với giọng bỡn cợt. “Ông Phúc… vào phỏng vấn.” Ánh mắt cậu ta liếc nhìn ông như nhìn một món đồ cũ kỹ trong tiệm đồ cổ.
Phòng phỏng vấn lạnh lẽo, bốn người ngồi phía đối diện. Họ trẻ trung, sắc sảo, và tự tin đến mức ngạo mạn. Một người đàn ông tóc vuốt keo, cười cợt: “Xin lỗi, ông sinh năm 1970 đúng không? Chúng tôi đang tìm người có khả năng bắt kịp xu hướng công nghệ. Ông biết dùng… ChatGPT không?”
Không khí vang lên tiếng cười râm ran. Ông Phúc chỉ mỉm cười nhạt. “Tôi có tìm hiểu một chút. Nhưng kinh nghiệm thực chiến, sự tỉnh táo khi ra quyết định, không phải AI nào cũng thay thế được.”
Một cô gái khoanh tay, nói như dằn mặt: “Xin lỗi, ông nghĩ kinh nghiệm xưa cũ có thể thắng được tốc độ của thời đại 4.0 sao?”
Ông Phúc vẫn điềm tĩnh, đôi mắt sâu lắng nhìn từng người. “Tôi từng làm việc với những đội ngũ trẻ hơn thế này, và tôi học được cách không đánh giá ai qua tuổi tác.”
Một thoáng yên lặng. Nhưng rồi lại bị phá vỡ bởi tiếng cười nhạo. Cuộc phỏng vấn kết thúc chóng vánh. Khi ông đứng lên rời đi, cậu thanh niên khi nãy lẩm bẩm: “Ông già này không biết xấu hổ à, 55 tuổi rồi còn đi xin việc!”
Ông bước ra ngoài, trời đã tạnh mưa. Ông đứng lặng nhìn dòng người tấp nập. Trong ánh đèn xe, trong dòng người trẻ tuổi vội vã, ông lặng lẽ hòa vào đám đông, như thể chưa từng tồn tại.
Ba ngày sau, tại văn phòng công ty, cuộc họp ban lãnh đạo diễn ra với không khí căng thẳng. Giám đốc kinh doanh quăng tập báo cáo lên bàn. “Chiến lược mới của bên đối thủ khiến chúng ta mất đi 3 hợp đồng lớn trong 2 tuần! Chúng ta cần gấp một cố vấn chiến lược thực sự!”
“Vậy hồ sơ hôm trước…?” – một người nhắc lại.
“Ông già đó á?” – người trợ lý cười phá lên. “Thôi đi, ông ấy chắc từng làm ở công ty in ấn nào đó. Hồ sơ chẳng ghi rõ chức danh gì. Chắc là bịa.”
Giám đốc gõ tay lên mặt bàn. “Kiểm tra lại đi. Tên ông ta là gì?”
“Nguyễn Văn Phúc.”
Người trợ lý bật cười, nhưng giám đốc bỗng khựng lại. “Khoan… Nguyễn Văn Phúc? Không phải là… người từng đứng sau thương vụ sáp nhập giữa hai tập đoàn Nhật–Việt năm 2012 sao?”
Không khí trong phòng họp đông cứng.
Một người khác lật lại hồ sơ. “Đúng rồi! Đây… có ghi từng là chuyên viên chiến lược cấp cao cho Tập đoàn UraKen tại Nhật, giữ vị trí phó cố vấn tài chính quốc tế. Trời ơi… không ai thèm đọc hồ sơ kỹ sao?!”
Giám đốc mặt tái đi. “Mau tìm cách liên hệ lại! Lập tức!”
Nhưng đã quá muộn. Số điện thoại không liên lạc được. Địa chỉ ghi trong hồ sơ là một khu tập thể cũ kỹ. Không ai rõ ông đã đi đâu.
Hai tuần sau, công ty nhận được một lời mời hợp tác từ một công ty mới mang tên “Hikari Vision”. Trong buổi ký kết ban đầu, đại diện công ty Hikari xuất hiện — không ai khác, chính là ông Phúc, trong bộ vest chỉnh tề, gương mặt đĩnh đạc, ánh mắt sáng lên sự tự tin và từng trải.
Cả phòng họp như nín thở.
Người trợ lý vội cúi mặt. Những người từng cười nhạo ông hôm phỏng vấn giờ chỉ biết câm lặng.
Giám đốc công ty tiến tới, hơi run rẩy bắt tay ông Phúc. “Tôi… xin lỗi, lúc trước đã không…”
Ông Phúc mỉm cười, cái cười không trách móc, cũng không hả hê. “Không sao. Đó là điều tôi đã quen. Thế giới này đôi khi chỉ nhìn thấy vẻ ngoài.”
Một thoáng im lặng, rồi ông ngồi xuống. “Nhưng tôi đến đây không phải để trả đũa. Tôi muốn hợp tác. Vì tôi tin, nhân lực trẻ cần được dìu dắt đúng cách.”
Từ hôm đó, mọi thứ thay đổi. Ông Phúc trở thành đối tác chiến lược của công ty. Những người trẻ từng ngạo mạn nay nghiêm túc học hỏi. Ông không trách cứ ai, chỉ âm thầm chỉ dẫn, dùng chính sự từng trải và nhân cách để thay đổi cách họ nhìn nhận giá trị con người.
Có lần, cậu thanh niên từng chế giễu ông đã lặng lẽ đến trước cửa phòng ông, gõ nhẹ rồi nói: “Cháu… xin lỗi, và cảm ơn. Nhờ chú, cháu biết mình từng ngạo mạn thế nào.”
Ông Phúc chỉ đặt tay lên vai cậu, ánh mắt hiền hậu. “Không sao. Tuổi trẻ có quyền vấp ngã, miễn là biết đứng lên.”
Ít ai biết, trước khi xuất hiện ở công ty đó, ông từng rút khỏi thương trường sau biến cố gia đình. Vợ mất vì bạo bệnh, con trai sang nước ngoài rồi đột ngột qua đời trong tai nạn, ông ở lại, lặng lẽ và trống rỗng.
Những năm sau đó, ông sống giản dị trong khu tập thể cũ, giúp đỡ người nghèo, giấu thân phận. Cho đến khi đọc được bài báo về công ty đang lún sâu vào chiến lược sai lầm, ông quyết định quay lại – không vì tiền, mà vì một niềm tin: tuổi trẻ cần người dẫn đường.
Một năm sau, công ty vươn lên đứng đầu thị trường khu vực. Ông Phúc trở thành cố vấn danh dự, từ chối mọi lương bổng cao, chỉ nhận phòng nhỏ và một chiếc ghế bên cửa sổ — nơi ông có thể ngồi lặng ngắm trời xanh, mỉm cười với chính mình.
Cuối cùng, không phải là ai sững sờ vì thân phận ông, mà chính là vì cái cách ông chọn sống: khiêm nhường, sâu sắc và bao dung.
Trong thế giới đầy rẫy những vỏ bọc hào nhoáng, người đàn ông ấy đã nhắc mọi người rằng: Giá trị thực sự, không nằm ở bề ngoài, mà nằm ở cách người ta đối xử với nhau – kể cả trong những lần bị xem thường nhất.