.png)
Tối hôm đó, tôi đi ngang qua phòng bố mẹ, nghe tiếng thì thào vọng ra từ khe cửa khép hờ. Tôi đứng sững lại, toàn thân như có luồng khí lạnh trườn qua sống lưng. Mỗi chữ thốt ra từ miệng bố mẹ như từng nhát dao chậm rãi rạch lên da thịt tôi.
Tôi tên là Lan, ba mươi lăm tuổi, từng có một mái ấm nhỏ, từng là người vợ của một người đàn ông tôi tưởng sẽ nắm tay mình đi hết cuộc đời. Anh là tài xế đường dài, chúng tôi quen nhau qua mạng, yêu vội, cưới gấp. Những năm tháng sau đó trôi qua nhạt nhẽo như nước lã, lạnh lẽo như hai người trọ chung một mái nhà. Tôi từng đếm từng ngày chờ anh về, từng mong chỉ một tin nhắn, một cuộc gọi để biết anh vẫn còn nhớ đến tôi. Nhưng không, càng chờ càng lặng, càng hy vọng càng đau.
Ngày tôi quyết định ly hôn, trời mưa tầm tã. Tôi không khóc. Tôi chỉ nhìn căn nhà trống rỗng mà lòng thinh lặng đến mức đáng sợ. Anh đưa tôi 400 triệu, gọi là chia tài sản, rồi quay lưng đi không một lần ngoái lại. Tôi ôm va li, bắt xe về nhà mẹ đẻ, nghĩ rằng ít nhất mình vẫn còn một nơi để về, một mái nhà có hơi ấm yêu thương.
Vừa đặt chân vào ngưỡng cửa, mẹ tôi đã chạy đến, ôm lấy tôi, mắt long lanh như mừng rỡ. Tôi ngỡ đó là yêu thương, là chào đón. Nhưng chưa kịp ngồi xuống uống ngụm nước, bà đã kéo tôi vào phòng, ánh mắt long lanh giờ thành ánh sáng khác – sự tính toán. “Lan à, thằng Tuấn nó sắp lấy vợ rồi. Nhà cửa thì nát quá, chẳng ai chịu về làm dâu trong cái nhà này. Phải sửa sang lại, rồi sắm giường tủ, còn đám cưới nữa… Ít nhất cũng 200 triệu.”
Tôi chết lặng. Tôi tưởng bà thương tôi vì đứa con gái vừa trải qua đổ vỡ. Hóa ra thứ bà thấy là món tiền tôi cầm về. Tôi ngồi thẫn thờ, chiếc thẻ ngân hàng trong tay như vật thể lạ. "Con không thể cho được đâu mẹ à. Con cần tiền để bắt đầu lại cuộc sống của mình." Tôi cố giữ giọng bình tĩnh, nhưng tim tôi run lên từng hồi như cánh cửa sắp bung khỏi bản lề.
Mẹ tôi ngồi xuống đất, khóc rưng rức. “Tuấn là con trai, là trụ cột. Nó không cưới được vợ thì cả họ nhà mình coi như tuyệt tự. Con gái như con, mai này già rồi cũng phải nhờ em lo. Bây giờ không giúp thì sau này dựa vào ai?”
Bố tôi ngồi ở bậc cửa, châm thuốc, lặng im rất lâu. Rồi ông cất giọng khàn khàn: “Con rút ra 200 triệu đưa mẹ. Giữ lại phần của con. Chuyện còn lại để thằng Tuấn lo.” Câu nói đó nhẹ, nhưng đủ sức bẻ gãy mọi niềm tin cuối cùng tôi dành cho gia đình.
Tôi quay về phòng, đóng cửa, bật đèn. Trong ánh sáng vàng vọt, tôi nhìn lại chính mình trong gương. Một khuôn mặt nhợt nhạt, đôi mắt trũng sâu, và nụ cười gượng gạo như thể chưa bao giờ biết đến niềm vui. Tôi từng nghĩ hy sinh là yêu thương. Tôi từng nghĩ gia đình là chốn bình yên. Nhưng có lẽ, tôi đã sai.
Hai hôm sau, Tuấn đến tìm tôi. Em trai tôi – cao lớn, ăn mặc bảnh bao, tóc vuốt keo bóng loáng – nhìn tôi bằng ánh mắt cầu khẩn. “Chị à, em sắp cưới. Nhà gái bảo nhà mình lụp xụp quá. Chị giúp em đi, sau này em có tiền, em hứa sẽ trả lại.”
Tôi nhìn em trai, lòng chùng xuống. Tôi từng làm việc không ngừng nghỉ, từng gửi từng đồng tiết kiệm về để em có tiền học, có quần áo đẹp, có cơ hội hơn tôi. Nhưng giờ đây, mọi thứ tôi từng cho đi lại trở thành điều hiển nhiên mà họ đòi hỏi. Tôi gật đầu: “Để chị suy nghĩ.”
Tối hôm đó, tôi đi ngang qua phòng bố mẹ, nghe tiếng mẹ thì thào: “Ông à, liệu con Lan nó có đưa không?”
“Phải đưa! Không đưa bây giờ thì còn đợi đến khi nào? Mai kia nó già, chẳng phải cũng phải dựa vào thằng Tuấn đấy thôi?”
“Nhưng đó là tiền ly hôn của nó mà…”
“Bà biết gì! Sau này cưới xong, thằng Tuấn thành đạt, thì đến lượt nó hưởng. Bây giờ nó giữ tiền cũng chẳng để làm gì.”
Tôi đứng ngoài cửa, chân run rẩy. Tôi tưởng tôi là con gái họ. Tôi tưởng họ sẽ quan tâm tôi sống thế nào sau ly hôn. Nhưng hóa ra, tôi chỉ là cái ví biết đi. Những gì tôi từng gửi gắm vào họ – tình cảm, hy sinh, lòng tin – đều bị bóp vụn bởi sự tính toán lạnh lùng.
Sáng hôm sau, tôi dậy sớm, lặng lẽ thu dọn hành lý. Tôi để lại một mảnh giấy trên bàn: “Con xin lỗi. Con không thể đưa tiền. Con vẫn sẽ có trách nhiệm với bố mẹ khi về già, nhưng theo cách của riêng con.”
Tôi thuê một căn phòng trọ nhỏ, xám xịt nhưng yên tĩnh. Tôi gửi toàn bộ số tiền vào ngân hàng theo kỳ hạn cố định. Khoản lãi hằng tháng đủ cho tôi sống tối giản. Tôi đăng ký một khóa học kế toán buổi tối, mỗi ngày bắt đầu với ly cà phê tự pha và kết thúc bên đèn học.
Ban đầu, mọi thứ thật khó khăn. Những con số, bảng biểu, kiến thức mới khiến đầu tôi quay cuồng. Có lúc tôi bật khóc giữa lớp học vì cảm giác mình quá đỗi lạc lõng. Nhưng mỗi lần như vậy, tôi lại tự nhắc mình: “Nếu không đứng dậy, sẽ mãi là cái bóng trong mắt người khác.”
Vài tuần sau, Tuấn bị bạn gái bỏ. Cô gái không muốn gắn bó với một người đàn ông không thể lo nổi chỗ ở tử tế cho gia đình nhỏ. Mẹ tôi đến phòng trọ, gương mặt giận dữ, đôi mắt ầng ậc nước: “Mày coi đó, thằng Tuấn bị bỏ rồi. Mày sống ích kỷ, chẳng còn chút tình nghĩa gì!”
Tôi đứng lặng, rồi bình thản đáp: “Mẹ gọi con là ích kỷ, nhưng đã bao giờ hỏi con sau ly hôn đã sống thế nào chưa? Đã bao giờ mẹ hỏi con cần gì, đau ra sao? Mẹ chỉ nhìn thấy 400 triệu, mà không thấy trái tim con bị cắt làm đôi.”
Mẹ tôi chết lặng. Tôi không nói thêm, chỉ lùi lại vài bước, khép cánh cửa, như khép lại những năm tháng sống vì người khác.
Tôi tiếp tục học, tiếp tục sống. Tôi tìm được công việc phụ giúp kế toán cho một cửa hàng nhỏ. Đồng lương không cao, nhưng lần đầu tiên sau bao năm, tôi thấy mình làm chủ được cuộc sống. Tôi không còn là cái bóng, không còn là người bị lợi dụng. Tôi là tôi – đầy đủ, độc lập, mạnh mẽ.
Một buổi chiều mùa thu, khi nắng vàng rơi xuống vỉa hè, tôi nhận được cuộc gọi từ bố. Giọng ông trầm buồn: “Mẹ con ốm, dạo này hay mất ngủ, tim cũng yếu đi.” Tôi đến thăm. Căn nhà cũ kỹ, những nếp nhăn trên gương mặt mẹ khiến lòng tôi mềm lại. Tôi không quên quá khứ, nhưng tôi cũng không để nó trói buộc mình.
Tôi mua thuốc cho mẹ, dặn dò bố cách chăm sóc, rồi quay về căn phòng nhỏ của mình. Trên đường về, tôi thấy lòng nhẹ tênh như mây. Tôi biết, mình đã làm đúng. Không oán, không giận, không hận, chỉ đơn giản là tự thương lấy chính mình.
Giờ đây, khi ai đó nói: “Con gái là bát nước đổ đi,” tôi chỉ cười. Nước, một khi đã rời khỏi vòi, sẽ tự tìm con đường của nó. Và tôi chính là dòng nước ấy – tự do, tự quyết, và không để ai vấy bẩn thêm một lần nào nữa.